Ağız Kokusu (Halitosis)

Ağız kokusunun oluşumunda mikroorganizmalar rol oynar. Mikroorganizmaların ürettiği sülfür gibi gazlar ağızda kötü kokuya neden olur.

Ağız kokusunun sebebi her zaman sadece ağız kaynaklı değildir. Metabolik rahatsızlıklar veya psikolojik rahatsızlıklar da ağız kokusuna sebep olabilmektedir.

Ağız kokusunun nedenleri

Oral (ağız) faktörlere bağlı ağız kokusu nedenleri

• Eksik ağız hijyeni (Yeterli fırçalama yapmama ya da yanlış yöntemle fırçalama, dili fırçalamama vb.)
• Ağızda bulunan dolgu, kaplama veya protezlerin yanlış yapılması
• Dolgu, kaplama veya protezlerin uyumunun eskimiş, bozulmuş veya bunların altındaki dişlerin çürümüş olması
• Diş eti rahatsızlıkları 
• Ağız solunumu sebebiyle oluşan ağız kuruluğu
• Uzun süreli alkollü gargara kullanımı

gibi faktörler sayılabilir.

Oral kaynaklı olmayan ağız kokusu nedenleri

• Burun ve boğaz gibi üst solunum yollarındaki enfeksiyonlar (sinüzit, farenjit ve tonsillit gibi nazal ve faringeal infeksiyonlar)
• Solunumla ilgili problemler (Ağız solunumu)
• Gastrointestinal problemler (Gastrit, reflü vb.)
• Vitamin A, Vitamin B12, Demir eksikliği veya Çinko eksikliği
• Metabolik hastalıklar (Diabet hastalığı, böbrek ve karaciğer rahatsızlıkları vb.)
• Psikolojik nedenler (Stres, Halitofobi vb.)

gibi faktörler sayılabilir.

Ağız kokusu bazen geçicidir. Birkaç gün hissedilir ve kendiliğinden geçer. Geçici ağız kokusu yeyip içilen şeylere ve kadınların menstural dönemlerinde bağlı olarak görülebilir.

Sigaranın tek başına ağız kokusu yaptığına dair çalışmalar bulunmamakla birlikte dilde oluşturduğu katman sebebiyle bakterilerin kolayca tutunmasını sağladığı için ağız kokusuna sebep olabilir.

Sigara içenlerin ağzının sigara kokmasıyla ağız kokusu karıştırılmamalıdır.

Alkol tüketiminin ya da alkol içerikli gargara kullanımının ağız kokusunu arttırdığı bilinmektedir.

Ağız kokusu için hangi doktora gitmeliyim? 

Öncelikle diş hekimine başvurarak ağız kokusunun sebebinin oral kaynaklı olup olmadığını öğrenmelisiniz.

Diş hekiminiz muayene sonucunda ağız kokunuzun oral kaynaklı olmadığı kanaatine varırsa sizi Kulak Burun Boğaz uzmanı ya da bir İç Hastalıkları (Dahiliye) uzmanına yönlendirebilir. Oral kaynaklıysa probleme yönelik tedavi için sizi yönlendirecektir.

Diş hekimine gitmeden önce neler yapabilirim?

• Çok yumuşak fırça kullanılıyorsa dişler üzerindeki plağı uzaklaştıramayacağı ve yeterli temizlik sağlayamayacağı için değiştirilmelidir.
• Dişler fırçalandıktan sonra mutlaka dil de fırçalanmalı ve dil üzerinde biriken besin ve bakterilerin uzaklaştırılması sağlanmalıdır. Ağız kokusunun çözümünde dil fırçalamanın önemi büyüktür.
• Burun yerine ağızdan nefes alınıyorsa bu ağız kuruluğuna sebep olur ve ağız kuruluğu ağız kokusunun başlıca sebeplerindendir.
• Alkol içeren gargaralar uzun süreli kullanılmamalı mümkünse alkolsüz gargara tercih edilmelidir.
• Çinko içeren diş macunu, gargara ya da sakız kullanılabilir. Çinko içeren gargaralara; Pharmol Zn ve Oderol örnek olarak verilebilir.
• Çinko içeren gargaraların içeriğinde ‘Klorheksidin’ ( Chlorhexidine ) varsa kullanım süresi 1 haftayı geçmemelidir. (Oderol Gargara 200 ml ) Klorheksidin içerikli gargaralar uzun süreli kullanımda ağız mikroflorasını bozmakla beraber dişlerde renklenmelere sebep olabilir.

Ağız kokusu için evde neler yapabilirim? 

Ağız kokusuna sebep olan sorunun kaynağını bilmeden ağız kokusunu tamamen düzeltmek mümkün değildir. Bununla birlikte;

• Diş eti iltihabı olması ihtimaline karşın günlük ağız hijyen kurallarına uymak gerekir. Günde 1 kere gece yatmadan önce tuzlu suyla gargara yapılabilir.
• Mide ya da bağırsak problemlerinin ağız kokusuna sebep olma ihtimaline karşın probiyotik içeren turşu, yoğurt ya da kefir gibi besinler tüketerek diyetinizde düzenlemeler yapabilirsiniz.
• Ağız kuruluğu için xylitol (ksilitol) içeren sakızlar kullanmakla beraber bol su tüketilebilir. Bol su içmek tek başına ağız kuruluğunu düzeltmez. Fakat ağız içerisinin kuru kalmamasını sağlamak adına düzenli su içilmesi faydalı olur. Fazla su içmek idrarı arttırabilir.

Günlük İçmem Gereken Su Miktarı Ne Kadar?

• Toplumumuzda karanfil tomurcuklarının geçici olarak ağız kokusunu geçirdiği üzerine inanış hakimdir. Çok uzun süreli ve çok sık ağızda tutmamakla beraber yemek sonrası kısa süreli kullanılabilir.
• Sirke, limon suyu, karbonatlı su gibi fazla asidik ya da bazik içeceklerin tüketilmesi ya da bunlarla gargara yapılması doğru değildir. Ağız florasını bozmakla beraber diş minelerinde aşınmaya ve sonucunda yaygın hassasiyete sebep olabilir.

Sabah uyandığımda ağız kokum oluyor sebebi nedir? 

Sabah hissedilen ağız kokusu fizyolojiktir. Yani herkeste görülebilen normal bir durumdur. Beslenme sonrası yada kendiliğinden geçmesi beklenir.

Sabah uyandığımızda yaşadığımız ağız kokusunun nedenleri:

• Gece uyku sırasında azalan tükürük akışı
• Gece ağız kapalıyken ağız ortamında bakterilerin ürettiği gazlar
• Sindirim kanalında biriken gazlar

Uyumadan önce yenilenler ve uyumadan önce yapılan ağız ve diş bakımı sabah ağız kokusunun yoğunluğunu etkilese de, sabah ağız kokusu birçok insanda görülebilir.

Tip 5 Ağız kokusu nedir?

Tüm bu sebeplerin dışında; kişinin kendisinden başka kimsenin hissetmediği ağız kokusu Tip 5 Ağız Kokusu olarak adlandırılır. Tedavisinde tıbbi destek, psikolojik yardım alınmalıdır.