Bebeklerde Kabızlık

Bebeklerde kabızlık çok yaygındır. Üç günde bir ile günde üç kere arası yapılan dışkılama normal kabul edilir. Her bebek farklıdır. Bazı bebeklerin bağırsak hareketleri normalden daha az çalışır. Haftada iki kereden daha az kaka yapması veya kakanın sert ve katı olması bebeğinizin kabız olduğu anlamına gelir.

Ilık su ile banyo yaptırmak ve özellikle çocuğun poposunun ılık su içerisinde kalması kasların gevşemesini sağlayarak kaka yapmasını kolaylaştırabilir. Ayrıca, bebeğin karnına okşayacak şeklinde masaj yapmak veya sırtını sıvazlamak gaz ve kakasını çıkarmasına yardımcı olabilir.

Bebekler kaç gün kaka yapmazsa tehlikeli olur?

Genel olarak;

• Dışkılama sıklığının az olması, haftada 2 kere veya daha az dışkılama
• Dışkının zorlanarak çıkarılması
• Katı/sert dışkı oluşturma
• Az miktarda dışkılama

durumuna kabızlık denir. Her gün büyük tuvaletini yapan bebek 2-3 günde bir yapmaya başladıysa, tuvaletini yaparken ağlıyorsa, huzursuz oluyorsa ve sert dışkılıyorsa kabızlık durumundan söz edilebilir.

Bebeğimi ne zaman doktora götürmeliyim?

Kabız olan bir bebekte anne-baba bebeğin kaka yapma şeklini ve sıklığını çok iyi gözlemlemelidir. Ayrıca ebeveynler şu soruların cevaplarını bilmelidir!

• Bebek doğduğundan beri kabızlık problemi yaşıyor mu?
• Kabızlık şikayetleri ne kadar süredir var?
• Kabızlık şikayetleri bebeğin yediği veya içtiği bir besinle birlikte mi görülüyor?
• Bebeğin kakasında kan var mı?
• Bebek ne sıklıkta ve ne kıvamda kaka yapıyor?
• Bebeğin büyük tuvaletini yapamama dışında farkedilen sağlık problemi var mı?

Kakası sert ve kuru olan bebek ya da normal kakasını yapabiliyorken uzun süredir kaka yapmamış (bebek bezi kirlenmemişse..) bebek kabız kabul edilir.

Doğduğu ilk günden beri sık sık kabızlık şikayetleri olan çocuklarda genetik (doğuştan gelen) hastalıklar olabilir. Doğumundan itibaren büyük tuvaleti konusunda sık sık problem yaşadığınız bebeği uzman çocuk doktoruna göstermenizde fayda vardır.

Dışkılama esnasında kan görülüyorsa hiç vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. 

Bebeklerde kabızlık neden olur?

Bebeğin yanlış beslenmesi ve bazı hastalıklar bebeklerde kabızlık oluşmasının ana nedenleridir. Bebeklerde kabızlığa neden olabilen bazı durumlar şöyledir:

• Bebeğe yeteri kadar anne sütü verilmemesi
• Bebeğe yeteri kadar su verilmemesi
• Bebeğe fazla inek sütü verilmesi
• Ek gıdaya başlayan bebeklerde kabızlık riskini arttıran bazı besinler verilmesi: Bazıları: kepeksiz ekmek, muz, makarna, pirinç lapası, pilav, fazla süt tüketimi…
• Makat ya da bağırsak çevresindeki sinir sistemine ait anormallikler

Bebeklerde kabızlık nasıl geçer?

• Ilık su ile banyo yaptırmak ve özellikle çocuğun poposunun ılık su içerisinde kalması kasların gevşemesini sağlayarak kaka yapmasını kolaylaştırabilir.
• 6 ay ve üzeri bebeklerde kabızlık varsa lif içeriği yüksek besinlerden bazıları ek gıda olarak verilebilir. Örneğin; bebeğe ek gıda olarak erik, elma, armut ve şeftali suyu verilebilir.
• Bebeğin karnına okşama şeklinde masaj yapmak veya sırtını sıvazlamak gaz ve kakasını çıkarmasına yardımcı olabilir.
• Bebeğin poposuna vazelin veya gliserin sürmek kakasını daha rahat yapmasına yardımcı olabilir.

Her bebeğin yapısı farklı olduğu için tüm bu yöntemleri denemeden önce doktora danışmakta fayda olacaktır.

Bebeklerin kabızlık tedavilerinde kullanılabilen bazı ilaçlar şöyledir: Duphalac şurup, Osmolak şurup, Normalac şurup, Lactulac şurup, Laevolac şurup, Libalaks lavman, Sabalaks lavman…

Kabızlık problemi olan bebeği hangi doktora götürmeliyim?

• Henüz 2 aylık olmamış bebekte kabızlık şikayetleriniz varsa uzman çocuk doktoruna (pediatri) götürebilirsiniz.
• 2 aylıktan büyük ve ilk kez kabız olan veya nadiren kabız olan bebeği aile hekiminize götürebilirsiniz.
• Anne sütü alamayan, mama ile beslenen bebeğinizde kabızlık şikayetiniz varsa uzman çocuk doktoruna (pediatri) götürebilirsiniz.
• Sık sık kabız olan bebeğinizi veya 3 günden uzun süredir kabız olan bebeğinizi uzman çocuk doktoruna (pediatri) götürebilirsiniz.
• Aile hekiminizin önerdiği tedavilere rağmen kabızlık şikayetleri geçmeyen veya tekrar kabız olan bebeği uzman çocuk doktoruna (pediatri) götürebilirsiniz.

Bebeklerde rektal uyarı nasıl yapılır?

Rektal tuşe her insanda dışkılama yapmayı uyaran bir harekettir. Ancak söz konusu bebek olduğunda dikkatli olunmalıdır. Dikkatli olamayacaksanız asla denemeyin. İlk rektal tuşe denemenizi doktorunuzun yanında yapmanızda fayda var.

1. Tırnaklarınızın uzun ve keskin olmadığından emin olun!
2. Ellerinizi iyice yıkayın
3. Bebeğinizin kıyafetlerini çıkarın ve bezini açın
4. Bebeğinizi sırt üstü yatırın
5. Bir elinizin serçe parmağını vazelin veya zeytinyağı ile iyice yumuşatın
6. Diğer elinizle çocuğun ayaklarını tutun ve makatı (anüs) ulaşılabilir olana kadar ayaklarını nazikçe kaldırın.
7. Bebeğinizin makatına (anüs) yağlı serçe parmağınızı hafifçe sokun
8. Makat içerisinde yaklaşık yarım santim giren serçe parmağınızı nazikçe daire çizerek makat (anüs) içerisinde çevirin. Tıpkı yağlı serçe parmağınızlar bebeğin makatını, daireler yaparak nazikçe siliyormuş gibi..

Rektal tuşe ile gerilen ve sinirsel olarak uyarılan anüs kasları, beyne “bağırsakların boşaltılma vakti geldi” anlamında sinyal gönderir ve bebeğin bağırsakları daha hızlı çalışmaya başlar. Kaka yapmak kolaylaşır.

Kabızlık Rehberi:
1. Kabızlık (konstipasyon)
2. Gebelikte kabızlık
3. Çocuklarda Kabızlık
4. Bebeklerde Kabızlık
5. Kabızlığı gastrokolik refleks ve doğru tuvalet alışkanlığı ile yenin
6. Lif içeriği en yüksek besinler