Çocuklarda Ateş Ölçümü Nasıl Yapılır? • Hekimim Yanımda

Çocuklarda ateş ölçümü, yeni nesil lazerli ateş ölçerler ile çok kolaylaşmıştır. Bebeği olan her ailenin yeni nesil ateş ölçer bulundurması önemlidir. Kolay kullanımları sayesinde daha sık ateş ölçümü ve daha iyi durum gözlemlemesi yapmanıza olanak tanırlar.

En güvenilir ateş ölçüm yöntemi ise makattan yapılan ateş ölçümüdür.

Çocuğumun ateşi yükseldi şimdi ne yapmam gerekiyor? Öncelikle sakin olun.

İçindekiler

Doğru ateş ölçümü nasıl yapılır?
Normal ve yüksek ateş nedir?
Yüksek ateş neye işaret eder?
Ateş düşürücü gerekli mi?
- Elimde ateş düşürücü var. Ne kadar kullanacağım?
- Elimde ateş düşürücü yok. Hangisini satın alacağım?
Yüksek ateşli çocuğu ne zaman doktora götürmeliyim?

Doğru ateş ölçümü nasıl yapılır?

Yeni nesil lazerli ateş ölçerler ateş ölçme işlemini oldukça kolaylaştırmıştır. Bebekli her ailenin ateş ölçer bulundurması önemlidir.

Lazerli ateş ölçer cihazını, çocuğun alnı ve şakaklarından 3 farklı noktadan ölçüp en yüksek değeri çocuğunuzun ateşi olarak kabul edebilirsiniz.

Klasik ateş düşürücüler:

0 – 5 yaş için: Klasik ateş düşürücülerle en doğru sonucu makattan ateş ölçümü verir. Kulak ve koltuk altından da ölçümleme yapılabilir.
5 yaş sonrası: Ateş ölçümü ağızdan yapılabilir.

Ölçüm yapılan bölgeye göre ateşin normal aralıkları:

Ölçüm yeri	Normal kabul edilen aralık
Aksiller (koltuk altı)	34,7 – 37,4 °C
Oral (ağız içi)	35,5 – 37,5 °C
Timpanik (kulak içi)	35,8 – 37,8 °C
Rektal (anüs, makat)	36,6 – 38 °C

Makattan ölçüm

En güvenilir sonucu verir. Ateş ölçerin ucuna bir miktar yağ sürünüz. Çocuğu yan yatırıp dizlerini hafifçe bükünüz. Dijital ateş ölçerle 30 saniye boyunca vücut ısısını ölçünüz. Ölçüm esnasında çocuğu oyalayınız. Elde edeceğiniz sonuç koltuk altında alınandan yarım derece daha yüksek olacaktır.

Manuel ateş ölçerle: Makattan ölçüm yapılırken termometre soğuk sabunlu su ile iyice yıkanmalı ve kurulanmalıdır. Gümüş uca vazelin sürülebilir. Bebek sırtüstü yatırılır, ayakları kaldırılır, dizleri bükülür ve termometre 2.5 cm içeri girecek şekilde yavaşça sokulur, içerde bir süre tutulmalıdır. Yaklaşık 1 dakika sonra bip sesi gelir ve bu ses geldikten sonra derece çıkarılıp sonuç okunmalıdır. Her ölçüm sonrası derece çok iyi yıkanmalıdır.

En doğru ateş ölçümü nereden yapılır?

Makattan yapılan ateş ölçümleri en doğru sonucu verir. Makattan yapılan ölçümlerde normal kabul edilen sıcaklık aralığı 36,6 – 38 °C’dir. 38 ve üzeri yüksek ateştir.

Ağızdan ölçüm

Yaşça daha büyük çocuklar için uygundur. Ateş ölçer 2 – 3 dakika dilin altında veya yanak boşluklarında tutulmalı. Değerler makattan alınanlara göre yarım derece daha düşük olacaktır. Kırılma riskini önlemek için dikkatli olunuz. Dijital ateş ölçerler daha pratiktir.

Ateş ölçümünden önce 10 dakika içerisinde alınan soğuk ya da sıcak yiyecekler veya içecekler yanıltıcı etki yaratabilir.

Koltuk altından ölçüm

Çok yaygın bir yöntem olmasına rağmen güvenirlik oranı düşüktür. Ayrıca çok hareketli çocuklar için de uygun olmayan bir metottur, çünkü ölçüm en az 3 dakika sürüyor.

Buradan yapılan ölçümün sonucu makattan yapılanla karşılaştırıldığında yaklaşık olarak 1 derece daha düşüktür.

Büyük çocuklarda bu yöntemi denemek istiyorsanız, ölçerin ucunu koltuk altına yerleştiriniz ve çocuğun ölçeri kolu ile sıkıştırmasını sağlayınız. Koltuk altı ve ateş ölçerin kuru olmasına dikkat ediniz.

Kulaktan ölçüm

Minikler için en ideal yöntem kulak için özel termometreler. Üstelik hızlı sonuç vermesi nedeniyle sevilen bir ölçüm biçimidir. Önemli olan doğru pozisyonu bulmaktır.

Kulağın üst kısmını biraz yukarı çekerek ateş ölçerin kulak zarına yaklaşmasını sağlamalısınız.

Çıkan sonuç makattan alınan değerin yarım derece altındadır.

Bebek ölçüm öncesinde sıcak bir yastığın üzerinde yatmış ise çıkan sonuç doğru olmayabilir. Böyle bir durumda yarım saat kadar beklemekte yarar var.

Normal ve yüksek ateş nedir?

İnsanlar için ortalama normal vücut ısısı 37-37,5 derecedir.

Çocuklarda ise bağışıklık sistemleri henüz tam olarak gelişmediği için vücut ısısı daha kolay yükselebilir ve 38 hatta 38,5 derece gibi ısılar normal kabul edilebilir.

Çocukların konuşmayı ve yürümeyi doğduktan sonra zamanla öğrendikleri gibi, bağışıklık sistemi ve bazı beyin fonksiyonları da zamanla gelişir. Beyinde vücut ısısını kontrol eden bölüm, yetişkin bireylerde olduğu kadar iyi çalışmadığı için çocukların ateşleri hiç bir hastalıkları olmasa bile yükselebilir.

Yüksek ateş neye işaret eder?

Ateş bir hastalık değildir. Hastalıklara işaret eden bir bulgudur. Birçok hastalıkta ateş yükselebilir.

Ateş çoğu kez basit bir üst solunum yolu enfeksiyonunun bulgusu iken bazen menenjit gibi ciddi bir hastalığın da belirtisi olabilir.

Ateş, hastalık durumunda, vücudun kendi kontrolünde, vücut ısısını arttırarak mikropların ölmesini sağlayan doğal bir mekanizmadır.

Bebeklerde dahil olmak üzere insan vücudu 39 derece gibi yüksek bir vücut ateşine mikroplardan daha dayanıklıdır. Vücut sıcaklığı yükseldikçe mikroplar ölürken vücudumuz hayatta kalmayı başarır.

Ancak ateş çok yükseldiğinde ya da uzun süre yüksek seyrettiğinde kontrolden çıkmaması ve çocuğun zarar görmemesi için ateş düşürücülerle müdahale edilmelidir.

Yüksek ateşin devam etmesi ve çocuğun başka hastalık bulgularının da olması halinde ateşe sebep olan problemin bulunması gerekir.

Ateş düşürücü gerekli mi?

Çocuklarda ölçülen ateş 38 derecenin üzerine çıkmadıkça ateş düşürücü verilmemelidir.

Çocukta 38,5 derece ve daha üzeri ateş görülmesi halinde ateş düşürücü verilmelidir.

Elimde ateş düşürücü var. Ne kadar kullanacağım?

Türkiye’de yaygın olarak eczanelerde bulunan ateş düşürücüler tablodadır.

GRUP 1: Her 5 ml hacimde 120 mg parasetamol etken maddesi içeren eşdeğer ilaçlar:	GRUP 2: Her 5 ml hacimde 250 mg parasetamol etken maddesi içeren eşdeğer ilaçlar:	GRUP 3: Her 5 ml hacimde 100 mg ibuprofen etken maddesi içeren eşdeğer ilaçlar:	GRUP 4: Her 5 ml hacimde 200 mg ibuprofen etken maddesi içeren eşdeğer ilaçlar:
Calpol 120 mg/5 ml 150 Ml Süspansiyon	Calpol 6 Plus Oral Süspansiyon	Dolven 100mg/5ml pediatrik süspansiyon	İbu-Fort 200 mg/5 ml Süspansiyon
Parol 120 mg/5 ml 150 Ml Süspansiyon	Parol Plus 250 mg/5 ml Oral Süspansiyon	Pedifen 100mg/5ml pediatrik süspansiyon	Bruprex 200 mg/5 ml Süspansiyon
Minafen 120 mg/5 ml 150 Ml Süspansiyon	Tylol 6 Plus 250 mg/5 ml 150 Ml Süspansiyon	Apireks 100mg/5ml pediatrik süspansiyon
Minamol 120 mg/5 ml 150 Ml Süspansiyon	Pedipar Plus 250 mg/5 ml Oral Süspansiyon	Brus 100 mg/5 ml Pediyatrik Süspansiyon
Tylol 120 mg/5 ml 100 ML Süspansiyon	Tamol Plus 250 mg/5 ml Oral Süspansiyon	İbufen 100mg/5ml pediatrik süspansiyon
A-per 120 mg/5 ml 150 Ml Süspansiyon		İbuactive 100mg/5ml pediatrik süspansiyon
Pedipar 120 mg/5 ml 150 Ml Süspansiyon		Balafen 100mg/5ml pediatrik süspansiyon
Paranox 120 mg/5 ml 150 Ml Süspansiyon
Tamol 120 mg/5 ml 150 Ml Süspansiyon
Berko-setamol 120 mg/5 ml 150 Ml Süspansiyon
Geralgine-P 120 mg/5 ml 150 Ml Süspansiyon

Elinizdeki ateş düşürücünün ismi geçen yazıyı açın. Çocuğunuzun kilo ve yaşına uygun olarak ne kadar ateş düşürücü verilmesi gerektiğini anlattık.

Ateş düşürücü şurup dozu bebeklerde ve çocuklarda kiloya göre hesaplanarak yapılır. Çocuğunuzun kilosuna göre ateş düşürücü şurup dozu hesaplaması için ateş düşürücü asistanımızı kullanabilirsiniz.

Ateş Düşürücü Asistanı

Farklı şekilde önerdiyse doktorunuzun önerdiği dozlarda ilaç kullanınız.

Elimde ateş düşürücü yok. Hangisini satın alacağım?

Eğer hiç ateş düşürücünüz yoksa ve ateş düşürücü satın almak istiyorsanız, doktorunuza reçete ettirebilir veya eczacı danışmanlığında satın alabilirsiniz.

Ateş düşürücler hakkında genel bilgiler edinmek isterseniz:

Ateş Düşürücü Rehberi

Yüksek ateşli çocuğu ne zaman doktora götürmeliyim?

Şu özellikleri taşıyan çocukların mutlaka hekimleri tarafından değerlendirilmeleri önerilir:

Yaşı 3 aydan küçük bebekler, iyi görünüyor olsalar dahi
Hasta izlenimi veren (huzursuz, ağlayan, ağızdan bir şey yiyip içmeyen)
Tepki vermeyen, uyandırılamayan
Solunum zorluğu olan, hırıltı sesleri duyulan
39-40 derece üzerinde ateşi olan
Daha önce ateşli havale geçiren
4-5 günden fazla devam eden ateşi olan
Daha önceden bilinen hastalığı olan
Ateşle birlikte cilt döküntüsü veya cildinde kızarıklıklar olan
Ateşle birlikte 2-3 gündür günde 5 defadan fazla kaka yapan ishalli çocuklar
1 günden fazla kusması olan veya fışkırır tarzda kusan çocuklar
Boğaz veya kulak ağrısı olan çocuklar
İdrar yaparken yanma ve ağrısı olan çocuklar