Gebe izlem nedir? Ne zaman ve nasıl yapılır?

Bebeğinizi sağlıklı şekilde dünyaya getirmek için işlerin ne kadar yolunda gittiğini takip etmek isteyebilirsiniz. Gebe izlem veya gebelik takibi, olası sağlık sorunlarını önceden tespit edip önleme ve var olan sağlık potansiyelini daha iyi hale getirmek için hamile kadınlara önceden belirlenmiş tarihlerde yapılan sağlık kontrolleridir.

Bu takiplerin temel amacı gebe kadının ve karnında taşıdığı fetüsün sağlık durumunu belirlemek ve buna uygun bakım planı oluşturmaktır.

Gebe izlemleri, tüm dünyada anne ve bebek ölümü ihtimalini düşürmeyi hedefler. Ülkelerin gelişmişlik düzeylerini belirleyen en önemli etkenlerden bir tanesidir anne ve bebek ölümleri.

Artık siz de bir gebeysiniz, 4 önemli gebe izlem sizleri bekliyor. Gebelik takiplerinizi anlamak ve uygulamak, aile sağlığınız ve mutluluğunuz için önemli bir sorumluluktur.

Gebelik aile sağlığı merkezine ne zaman bildirilir?

Regl olmanız gerekirken regl olmadıysanız ve beklenen regl tarihiniz yaklaşık bir hafta geciktiyse eczanelerden ve online mağazalardan bir gebelik testi temin edebilirsiniz. Ayrıca kan testinde beta HCG ölçümü yaptırmak için aile hekiminizi ziyaret edebilirsiniz.

Gebe olduğunuzu ilk fark ettiğiniz anda veya gebe kalmayı planladığınızda en kısa sürede kendi aile hekiminiz ile iletişime geçin!

Sağlıklı bir bebek sahibi olmak için gebelik takibi, siz gebe kalmadan önce başlar. Gebeliğe ne kadar hazır olduğunuzun değerlendirilmesi gerekir.

Gebeliğe Hazırlık Rehberi

Gebelik başlamadan 3-4 ay kadar önce günde 400mcg folik asit takviyesi almaya başlamanız önerilir. Aile hekiminiz gebelik başlamadan önce demir ve D vitamini veya bir multivitamin almanızı da önerebilir.

Bu nedenle her şeyden önce bebek sahibi olmaya karar verdiyseniz aile hekiminiz ile iletişime geçmelisiniz.

Gebe kaldığınızı fark ettiğiniz anda en kısa sürede sağlık ocağınız ile iletişime geçmeniz ve gebe olduğunuzunu bildirmeniz en iyisidir.

Aşağıdakilerden herhangi birini yaşıyorsanız aile sağlığı merkeziniz ile iletişime geçiniz:

• Regl olmanız gerekirken regl olmadıysanız (adet gecikmesi)
• İdrarda yapılan gebelik testiniz pozitif çıktıysa
• Kanda yapılan beta HCG testiniz 10 ve üzerinde çıktıysa
• Erken gebelik belirtileri yaşıyorsanız
• Tüp bebek aşılama (IVF transfer) yöntemiyle gebe kaldıysanız gebelik başladığını öğrendiğinizde

Aile sağlığı merkezine gebelik bildirimi zorunlu mu?

Gebelik ile ilgili takip, izlem, aşılama gibi sorumluluklar aile hekimleri tarafından takip edilmektedir. Sağlık bakanlığına bağlı herhangi bir sağlık birimi sizin gebe olduğunuzu sağlık bakanlığı veritabanına bildirdiğinde, bu veri artık aile hekimiminiz tarafından da görülür ve aile hekiminizin sizi takip etme zorunluluğu başlar.

Daha önce, kendi aile hekiminiz dahil hiçbir sağlık kuruluşuna başvurmadıysanız ya da hiç bir sağlık kuruluşu gebe olduğunuzu sağlık bakanlığına bildirmediyse, aile hekiminiz gebe olduğunuzu bilemez ve sizi takip etme veya gebe izlemi yapma zorunluluğu yoktur.

Aile hekiminiz tarafından yapılan tahliller, testler, aşılar veya diğer uygulamalar da sağlık bakanlığına bildirilir.

Böylece siz bir hastanede kadın doğum uzmanınıza danıştığınızda veya herhangi bir sağlık sorunu yaşadığınızda uzman doktorunuz gebeliğiniz hakkında yapılmış izlemlere sağlık bakanlığı veritabanı üzerinden ulaşabilir.

Bu sayede temel verilere zaman kaybetmeden hızlıca ulaşan sağlık profesyonelleri sağlık durumunuza daha hızlı müdahale edebilir.

Gebe izlemlerinin sizin ve doğacak bebeğinizin sağlığı için yapıldığını unutmayın.

Gebelik izlemleri hangi haftalarda yapılır?

Gebe izlem aile sağlığı merkezlerinde yapılır ve zamanları şöyledir:

• Birinci izlem: Gebeliğin ilk 14 haftası içerisinde
• İkinci izlem: Gebeliğin 18 ila 24. haftaları arasında
• Üçüncü izlem: Gebeliğin 30 ila 32. haftaları arasında
• Dördüncü izlem: Gebeliğin 36 ila 38. haftaları arasında

Aile sağlığı merkezinde gebe izlem nasıl yapılır?

Aile sağlığı merkezinizin, gebelik izlemlerinizi yapma sorumluluğu vardır. Sizin de bu izlemler için doğru zamanda aile sağlığı merkezine uğrama sorumluluğunuz vardır.

Aile sağlığı merkezinde gebe izlem; yaşam koşullarınızın, genetik veya kronik hastalıklarınızın, daha önceki gebeliklerinizin ve tıbbi geçmişinizin kayıt altına alınmasıyla başlar.

Gebelik ile ilgili riskler belirlenir ve gerektiğinde kadın doğum uzmanlığına sevkiniz yapılır.

Gebelik süresince yapılması gereken aşılarınız yine aile sağlığı merkezinizde gebelik takviminize göre uygulanır.

Gebelikte kan hacminiz yaklaşık %50 oranında artar. Kan hüresi, dolayısıyla demir ihtiyacı artar. Doğum esnasında oluşacak kanama doğum sonrası demir eksikliği riskini arttırır. Bebeğinizi emzirirken kalsiyum ve demir gibi minerallerinizi bebeğinizle paylaşacaksınız. Bu nedenle doğum öncesinde demir depolarınızın yeteri kadar dolu olması önemlidir.

Hemogram (tam kan sayımı) ile eğer varsa demir eksikliği anemisi tedavi edilir. Aile hekiminiz, demir eksikliğiniz var ise demir depolarınızı doldurmak için demir almanızı önerebilir.

Kanda glukoz ve HbA1C testleri ile kan şekeri seviyenizin ölçülmesi de önemlidir. Doktorunuz gebeliğin 24 ila 28 haftaları arasında şeker yükleme testi olarak bilinen bir test yaptırmanız için sizi kadın doğum uzmanınıza yönlendirebilir. Henüz aile sağlığı merkezinde yapılmayan bu test gebelik diyabeti olup olmadığınızı kontrol eder.

Hepatit B, Hepatit C, Sifiliz gibi hastalıklar kan testi ile taranır. Olası idrar yolu enfeksiyonlarını takip ve önlemek için idrar tahlili yapılır.

Soru Cevap