
Bitlenme nedeniyle başta kaşıntı görülebilir. Ayaklarda kaşıntıya kötü ayak kokusu eşlik ediyorsa nedeni ayak mantarı olabilir. Anal bölgede kaşıntının nedeni hemoroid olabilir. Kaşıntı ile birlikte deride ve gözlerde sararma, karın ağrısı ve şişkinlik, idrar renginde koyulaşma nedeni karaciğer hastalığı olabilir.
Kaşıntının tıptaki adı “pruritus“tur.
İçindekiler
- Hangi kaşıntı şikayeti neye işaret eder ve hangi uzmanlığa randevu alınır?
- 1. Kaşıntının işaret ettiği deri (cilt) hastalıkları
- 2. Kaşıntının işaret ettiği karaciğer hastalıkları
- 3. Kaşıntı şeker hastalığına işaret eder mi?
- 4. Kaşıntının işaret ettiği tiroid hastalıkları
- 5. Kaşıntının işaret ettiği böbrek hastalıkları
- 6. Kaşıntının işaret ettiği sinir sistemi hastalıkları
- 7. Kaşıntının işaret ettiği psikiyatrik hastalıklar
- 8. Kaşıntının işaret ettiği kanser hastalıkları
- 9. İlaçların neden olduğu kaşıntı
- 10. Hamilelik süresince görülen kaşıntı geçicidir!
Hangi kaşıntı şikayeti neye işaret eder ve hangi uzmanlığa randevu alınır?
Kaşıntı şikayetleriniz için Aile Hekiminize danışabilirsiniz.
Peki hangi kaşıntı şikayeti neye işaret eder ve hangi uzmanlığa randevu alınır?
Kaşıntı tipi: | İşaret ettiği sağlık problemleri: | Hangi uzmanlığa randevu alınır? |
---|---|---|
Kasıkta başlayan ve kızarıklığın eşlik ettiği kaşıntılarda; | kasık mantarı düşünülebilir. | Cildiye |
Ayaklarda başlayan kaşıntı, kötü koku ve ayak derisinde kalınlaşma varsa | ayak mantarı düşünülebilir. | Cildiye |
Saç ve saçlı derilerde kaşıntı, kızarıklık, saç dökülmesi varsa | baş mantarı düşünülebilir. | Cildiye |
Anal bölgede daha yoğun hissedilen kaşıntıda büyük tuvalette 2-5 mm uzunluğunda kurt görülesi durumunda | bağırsak parazitleri düşünülebilir. | İç Hastalıkları (Dahiliye) |
Anal bölgede daha yoğun hissedilen kaşıntıda büyük tuvalet temizliğinde ele kitle gelmesi veya büyük tuvalet yapılırken kan gelmesi durumunda | hemoroid düşünülebilir. | Genel Cerrahi |
Kaşıntıya anksiyete, çarpıntı, zayıflama, göz kürelerinin büyümesi veya saç dökülmesi eşlik ediyorsa | hipertiroidi düşünülebilir. | İç Hastalıkları (Dahiliye) |
Kaşıntıya eşlik eden kilo alımı, halsizlik, kemik erimesi ve yorgunluk varlığında | hipotiroidi düşünülebilir. | İç Hastalıkları (Dahiliye) |
Kaşıntı ile birlikte deride ve gözlerde sararma, karın ağrısı ve şişkinlik, idrar renginde koyulaşma durumunda | karaciğer hastalıkları düşünülebilir. | İç Hastalıkları (Dahiliye) |
Gece artan kaşıntı | deri ve parazit enfeksiyonları veya yatak, çarşaf ve örtülerin tahriş edici etkisine bağlı gelişebilir. | İç Hastalıkları (Dahiliye) |
Kaşıntılarınıza çok su içme ve çok idrara çıkma eşlik ediyorsa | diyabet(şeker hastalığı) düşünülebilir. | İç Hastalıkları (Dahiliye) |
Ciddi kilo kaybı, deri renginin koyulaşmasına eşlik eden kaşıntılarda | kanser hastalıkları düşünülebilir. | İç Hastalıkları (Dahiliye) |
Kaşıntıya eşlik eden kötü idrar kokusu, ödem, kaslarda güç kaybı bilinç bulanıklığı | böbrek hastalıkları düşünülebilir. | İç Hastalıkları (Dahiliye) |
Başta kaşıntı olması durumunda | bitlenme düşünülebilir. | Cildiye |
Gözlerde kaşıntı ile birlikte kızarık ve gözlerde sulanma varsa | Konjonktivit düşünülebilir. | Göz Hastalıkları |
Burunda kaşıntı, burun akıntısı ve hapşırık varsa | Saman nezlesi (alerjik rinit) düşünülebilir. | Kulak Burun Boğaz |
Vajinal bölgede ödem, grimsi beyaz plaklar, erode alanlar, kaşıntı ve hassasiyet varsa | Kandidiyazis düşünülebilir | Kadın Hastalıkları ve Doğum |
Yüz ve boyun/kol gibi açık cilt bölgelerinde küçük, kırmızı, kaşıntılı bir yara olarak başlayıp hızla büyüyen içi su dolu kaparcıklar patlıyorsa: | İmpetigo düşünülebilir. | Cildiye |
Vajina çevresinde yanma, akıntı, kaşıntı, kötü koku veya ağrı varsa | Vajinit düşünülebilir. | Kadın Hastalıkları ve Doğum |
Dış kulak yolunda veya kulak kepçesinde kaşıntı | yüzeysel mantar enfeksiyonu | Kulak Burun Boğaz |
Dış kulak yolunda veya kulak kepçesinde kaşıntı ve kulak akıntısı | dış kulak yolu enfeksiyonu | Kulak Burun Boğaz |

1. Kaşıntının işaret ettiği deri (cilt) hastalıkları
Çocukluk döneminde başlayan ve yıllarca devam edebilen atopik egzama kaşıntılı, tekrarlayan bir deri hastalığı. Bu nedenle küçükken ‘geçti’ diye bakılan atopik egzama, yetişkinlik ve yaşlılık döneminde de sık sık kişinin karşısına çıkabiliyor.
Deriye temas eden alerjenler, deterjanlar, mantar hastalıkları ve uyuz kaşıntıya neden olabilirken, derinin kuruması da kaşıntı gelişiminde önemli bir neden. Kuru hava ve aşırı banyo yapma alışkanlığı deride kurumaya neden olabilen faktörler arasında yer alıyor.
2. Kaşıntının işaret ettiği karaciğer hastalıkları
- Karaciğer hastalıkları
- Safra kesesi tıkanıklığı
- Siroz
- Hepatit
- Pankreas hastalıkları
kaşıntıya neden olabiliyor.
Kronik karaciğer hastalıklarındaki kaşıntı yaşam kalitesinin olumsuz etkileyecek kadar inatçıdır. Karaciğer hastalıklarının neden olduğu kaşıntı daha çok sırt bölgesinde gözlenir. Kaşıntının şiddeti gündüzleri, geceye göre daha fazladır. Kış aylarında kaşıntı artar.
Kolestatik karaciğer hastalığında ise kaşıntı akşam saatlerinde en üst seviyeye ulaşıyor. El içi ve ayak tabanında kaşıntı temel bulgu olup, bazen tüm vücutta yaygın görülebiliyor.
3. Kaşıntı şeker hastalığına işaret eder mi?
Şeker hastalarının kaşıntıları inatçıdır. Bu kaşıntılar bazen özellikle genital bölgede yoğunlaşır. Ayrıca deride kabarcıklanma ve yaraların oluşması çok sık görülen bulgular arasındadır. Bu kabarcıklar kesinlikle patlatılmamalıdır.
Kan şeker düzeylerinin normal sınırlara gelmesi ile kaşıntı azalıyor ya da kayboluyor.
Tekrarlayan ve tedaviye dirençli mantar enfeksiyonlarında diyabetin araştırılması gerekiyor.
4. Kaşıntının işaret ettiği tiroid hastalıkları
Tiroit antikorları kaşıntının önemli bir nedeni olduğu için, tiroit hastalığı da kaşıntıya neden oluyor.
İster tiroid hormonlarınız normalden fazla (hipertiroidi) olsun isterse normalden daha az (hipotiroidi) olsun tiroit hastalıkları kaşıntı yapabiliyor. Tiroid hastalığı tedavi edilen hastaların çoğunda kaşıntılar belirgin ölçüde iyileşir.

5. Kaşıntının işaret ettiği böbrek hastalıkları
Kronik böbrek hastalığı olan kişilerde veya diyaliz tedavisi alan hastaların çoğunda kaşıntı gelişiyor. Diyaliz hastalarında kaşıntı gelişmesinin en önemli nedeni; deri kuruluğu ile birlikte kalsiyum, magnezyum ve fosfor dengesinin bozulmasıdır. Böbrek hastalığı olanlarda kaşıntının önemli bir nedeni de kan üre düzeyindeki artıştır.
6. Kaşıntının işaret ettiği sinir sistemi hastalıkları
Sinir lifleri ve beyin hücrelerinde meydana gelen hasar deride kızarıklık oluşmadan derinin kaşınmasına neden olabilir. Kaşıntı birden fazla sinirsel hasara neden olan hastalıklarla ilişkili olabiliyor.
Bazen MS (Multiple Skleroz) ve beyin tümörleri de kaşıntıya neden olabiliyor.
Felç veya inme denilen beyin kanamalarından sonra nörojenik kaşıntı gelişebiliyor.
7. Kaşıntının işaret ettiği psikiyatrik hastalıklar
Bazı psikolojik hastalığı olan bireylerde deride kaşıntı olabiliyor. Kronik kaşıntıları olan bireylerde:
- Demans (bunama)
- Şizofreni
- Kişisel bozukluklar
- Primer depresif hastalık
- Davranış bozuklukları
gibi psikiyatrik hastalıklar bulunabilir. Ancak kaşıntının bu hastalıkların nedeni ya da sonucu olup olmadığı kesin değildir.
8. Kaşıntının işaret ettiği kanser hastalıkları
Bazı kan hastalıklarının ilk bulgularından biri kaşıntı olabilir. Deri lenfomasının en önemli bulgularından biri kaşıntıdır. Erişkin dönemde başlayan egzamalar löseminin başlangıç bulguları olabiliyor.
Kanser hastalıkları ile ilişkili kaşıntı tedaviye dirençli oluyor veya yeterli yanıt vermiyor.
9. İlaçların neden olduğu kaşıntı
Kullanılan bazı ilaçlar karaciğer veya böbrek fonksiyonlarını bozarak dolaylı olarak kaşıntıya neden olabiliyor. Hipertansiyon tedavisinde, kalp ritim bozukluğu tedavisinde kullanılan bazı ilaçların yanı sıra, bazı antibiyotikler, pıhtılaşmayı önleyici ilaçlar ve bazı antidepresanlar da kaşıntı nedeni olabilirler.
10. Hamilelik süresince görülen kaşıntı geçicidir!
Nadir olmakla birlikte bazen hamilelik sırasında kaşıntı sorunu yaşanabilir. Genellikle karın bölgesi, kuyruk sokumu, göğüs, kollar ve dirseklerde kaşıntı meydana gelir. Hamilelik hormonal değişikliklerle birlikte, egzama gibi kaşıntıya neden olan cilt problemlerinin görülmesine de neden olabilir. Hamileliğe bağlı kaşıntılar doğumdan sonra kendiliğinden yok olur.