Çok soğuk bir şey ya da çok sıcak bir şey yamak ağız içini tahriş edebilir. Fındık gibi bazı besinler çiğnendiğinden keskin köşeleri ağız içi yaralara neden olabilir. Mukozanın hasar gördüğü durumlarda ağız içindeki bakteriler mukozada enfeksiyona neden olabilir. Küçük bir tahriş ile başlayan mukoza hasarı mikroplar nedeniyle büyük aftlara dönüşebilir.

Aftöz stomatit nedir?

Ağız çevresi mukozasının iltihabı sonucu oluşan yaralara “Aftöz stomatit” denir. Ağız çevresi mukozasının iltihabı ülser görünümündedir. Tekrarlanması durumunda “rekürren aftöz stomatit” adını alır.

Yaranız eğer 1cm’den daha küçük,tek ve yuvarlaksa minör aftöz stomatit, 1cm’den büyükse, ağız etrafının keratinize derisinde (kıl yetişebilen derisinde) ve birden fazla sayıda ise major aftöz stomatitten söz edilir.

Ağız içi yaralar (Aftöz Stomatit): Ağız içinde birden fazla sayıda aft — Ağız içinde birden fazla sayıda aft

Nedenleri

Ağız içi yara gelişmesine neden olabilecek yaygın nedenler:

Ağız ve diş bakımı aksatıldığında ağız içi ve çevresinin mukozaları iltihaplanmaya daha açık hale gelir. Dişlerin düzenli olarak fırçalanmasının yanı sıra gün içinde yemeklerden sonra ve özellikle şekerli gıdalardan sonra gargara yapılması ve ağzın çalkalanması ağız içi sağlığınızı korumanızı sağlar.
Demir, folat ve vitamin B1, B2, B6 ve B12 eksiklikleri ağız yarası oluşumunu tetikleyebilir.
Aşırı sıcak ya da aşırı soğuk içecekler veya çiğnenmesi zor keskin kenarlı gıdalar çiğnemek ağız içi mukozasını tahriş ederek ağız yaralarının oluşumuna neden olur.
ÜSYE grubu bir hastalığa yakalandığınızda veya vücudun direncinin düşmesine bağlı başka hastalıklar sonrası ağız içinde yaralar çıkabilir.
Uzun süre ve düzenli antibiyotik kullanımı da ağız yaralarına yol açabilir.
Aşırı yağlı, asitli yiyecekleri sık sık tüketmek ağız yaralarının oluşmasına sebep olabilir.
Stres, depresyon, aşırı endişe, kaygı gibi bağışıklık sistemimizin zayıflamasına neden olan durumlar da ağız yaralarının meydana gelmesini tetikleyebilir.

Bazı hastalıklar ek olarak ağızda yaralara da neden olabilir. İşte birkaçı:

Behçet hastalığı
Reaktif artrit
Gluten duyarlı enteropati
İnflamatuar bağırsak hastalığı
HIV enfeksiyonu
Lösemi
Ayrıca kullanılan bazı ilaçlar (NSAİİ, ATP duyarlı potasyum aktivatör, ACE-inhibitörleri …) yan etki olarak ağız içi yaralarına neden olabilir

Aftöz stomatit: Ağız içinde 1 cm'den küçük, yuvarlak aft — Aftöz stomatit: Ağız içinde 1 cm’den küçük, yuvarlak aft

Ne iyi gelir?

Yaranız eğer 1cm’den daha küçük,tek ve yuvarlaksa doktorunuza başvurmadan önce şunları deneyebilirsiniz.

Sirke veya Limon: Eğer küçük ve basit aftlarınız varsa, ağız içini sirkeli veya limonlu su ile çalkalayabilir veya gargara yapabilirsiniz. Böylece aft üzerindeki mikropların sterilizasyonuna yardımcı olursunuz. Ancak daha büyük veya derin aftlarınız varsa limon ya da sirke gibi asidik sıvılar aft yaranızı daha fazla yakabilir. Tahriş edebilir.
Dut: Ekşi siyah dutun kendisi ya da reçeli ya da pekmezi ağız içi yaraya sürüldüğünde, çiğnendiğinde veya yendiğinde ağız içi yaranın tedavisine destek olabilir.
Karanfil veya Kekik çiğneyebilirsiniz.
Maydanoz: Bol miktarda Demir ve çeşitli mineraller/vitaminler içeren maydanozun tüketilmesi veya çiğnenip yara üzerine sürülmesi aftlara iyi gelebilir.
Karbonat: Karbonatlı suyun pamuk ile ağız yaralarına sürebilirsiniz.

Sodyum Bikarbonat nedir? Ne işe yarıyor?

Tedavi

Genelde tedavisiz 7- 10 günde kendiliğinden düzelir.
Yukarıda sayılan doğal yollarla tedavi süresi kısaltılabilir.
Demir eksikliği, folat veya B vitamini eksikliği gibi ağız içi yara oluşumunu tetikleyen durumlar varsa öncelikle onlar tedavi edilmelidir. Kırmızı et, süt, yumurta, ıspanak gibi besinler ile demir ve vitamin B alabilirsiniz.
Ağrıyı hafifletmek ve iltihabın yayılmasını yavaşlatmak için destek tedavisi verilebilir.
Antiseptik gargara ve spreyler kullanılabilir.
İlaç tedavisi olarak çeşitli solüsyon ve spreyler kullanılıyor. “Triamsinolon asetonat” kullanılabilecek ilaçlardandır.

Hangi doktora gidilir?

İlk kez ve küçük bir ağız içi yaranız varsa 3.başlıktaki öneriler tedavi için yeterli olabilir.
Önerilerimize rağmen iyileşmeyen veya tekrarlayan ağız içi yaralarınız için aile hekiminize danışabilirsiniz.
Ağız içinizde ya da ağız etrafındaki mukozalarda iyileşmeyen veya sık tekrarlayan yaralar varsa cildiye (dermatoloji) doktoruna muayene olabilirsiniz.

Ağız içerisinde ve ağız çevresinde görülen yaralar cinsel organ etrafında da görünüyorsa üstelik tekrarlıyorlarsa “Behçet Hastalığı” başlangıcınız olmadığından emin olmak için iç hastalıkları (dahiliye) doktorunuza başvurunuz.

Ağız İçi Yaralar (Aftöz Stomatit)