Vücut Mantarı (Tinea Korporis)

Küçük bir alandan başlayan vücut mantarı enfeksiyonu, yavaş yavaş genişler. Dışarıya doğru genişleyen mantar enfeksiyonu cilt üzerinde halka benzeri kızarık alanlar oluşturur.

Ciltte kızarık, kaşıntılı ve kabarık alanlar birçok cilt hastalığı ile ilişkili olabilir. Eğer bir alandan giderek büyüyorsa, bulaşıcıysa ve üzerinde hafifçe bastırdığınızda rengi değişmiyorsa muhtemelen mantardır.

Tinea korporis hastalığı nasıl bulaşır?

Hastalıklı mantar enfeksiyonlarına doğrudan temas ya da doğrudan temas eden kılık kıyafet veya havlu değişimi ile hastalık bulaşabilir. Örneğin;

1. Tinea korporis hastası olan eşinize temas ederek uyuduğunuzda sabahına hastalık sizin de vücudunuza yayılabilir.
2. Tinea korporisi olan kardeşinizin gömleğini (yıkamadan) giyerek kendinize bu mantar enfeksiyonunu bulaştırabilirsiniz.
3. Mantar enfeksiyonları kaşınır. Kaşıntı sonrası ele ve tırnağa bulaşan mikropları kendi ellerimizle vücudumuzun başka yerlerine taşıyabiliriz. Mantar hastalığı olan ayağınızı kaşıdıktan sonra, elinizle omzunuza temas ederseniz, ayağınızdaki mantar mikrobunun omzunuza bulaşmasını sağlamış olursunuz.

Vücut mantarı nasıl görünür?

Tinea korporis enfeksiyonunda ilk görülen lezyon eritemli papül şeklindedir. Sonra yuvarlak lezyon halka şeklinde genişler. Lezyonun ortasındaki keratin mantar tarafından bitirildikçe, lezyonun orta kısımları normal deri görünümüne yaklaşır. Yuvarlak eritemli keskin nispeten daha koyu renkli kenarda skuam ve küçük veziküller bulunur.

Lezyon genişledikçe iç taraflarda yeniden keratin sentezlenmesi nedeniyle yeniden mantar enfeksiyonu şiddetlenir ve yeni keskin kenarlı yuvarlak lezyonlar görülmeye başlanır.

Yaklaşık olarak her 1 ayda yeni bir halka gelişebilir. Hastalık ilerledikçe iç içe geçmiş koyu renkli halkalar şeklinde bir görünüme bürünür.

Yaygın tinea korporislerde immun sistemi baskılayan ek hastalıklardan ya da kortizon gibi immun sistemi baskılayan ilaçların sık kullanılmasından şüphelenilmelidir.

Yüzün kılsız bölgelerinde gözlenen tinea korporise ‘tinea fasialis’ denir.

Tedavi

Genellikle deri üzerine uygulanan krem ve pomadlar tedavi için yeterlidir. Topikal antifungal ilaçlar günde iki kere 2 veya 4 hafta boyunca uygulanabilir.

Eğer lezyonlar çok büyükse, başka yüzeyel mantar enfeksiyonları eşlik ediyorsa, kıl kökü iltihapları tabloya eşlik ediyorsa veya immün sistemi baskılayacak ek başka hastalıklar varsa sistemik tedavi eklenebilir.

Sistemik tedavide terbinafin, itrakonazol veya flukonazol kullanılabilir.

• Terbinafin: Çocuklar için 3-6 mg/kg/gün doz ile 1 hafta, erişkinde ise 250 mg/gün doz ile 1-2 hafta tedavi.
• Itrakonazol: Çocuklar için 5mg/kg/gün dozun 1 hafta, erişkinde ise 200 mg/gün dozun 1 hafta ya da 100 mg/ gün dozun 2 hafta uygulanması.
• Flukonazol: Çocuklar için 6 mg/kg/gün doz ile 2-4 hafta, erişkinde ise 150 mg/hafta doz ile 2-4 hafta tedavi.

Hangi doktora gitmeliyim?

• Tinea korporis tedavisi için cildiye doktoruna randevu alabilirsiniz.
• Yeni başlayan kaşıntı ve cilt renginde değişiklik için öncelikle aile hekiminize danışabilirsiniz.

Ciltteki mantar enfeksiyonlarının neden oluştuğu ve onlardan nasıl korunacağınızı öğrenmek için,

Yüzeyel mantar enfeksiyonları (Dermatofitozlar – Tinea)

Yüzeyel mantar enfeksiyonları klinik olarak enfeksiyonunun görüldüğü yerlere göre;

• Ayakta görülen mantar enfeksiyonu: Tinea pedis
• Tırnaklarda görülen mantar enfeksiyonu: Onikomikoz veya Tinea ungium
• Elde görülen mantar enfeksiyonu: Tinea manum
• Vücutta görülen mantar enfeksiyonları: Tinea corporis 
• Başta, saçlı deride görülen mantar enfeksiyonu: Tinea capitis 
• Sakallı bölgede görülen mantar enfeksiyonu: Tinea barbae
• Kasıkta görülen mantar enfeksiyonu: Tinea inguinalis
• Steroid kullananlarda görülebilen, Tinea inkognito

şeklinde sınıflandırılabilmektedir.