D Vitamini Eksikliği Koronavirüs Riskini Arttırır mı?

Bağışıklık sistemi ne kadar zayıfsa, insan bedeni koronavirüse karşı o kadar savunmasızdır. D vitamini vücudun bağışıklık sistemi ile doğrudan ilişkili bir hormondur. D vitamini eksikliği koronavirüs nedeniyle ölüm riskini arttırıyor mu?

D vitamini enfeksiyonlardan korunmanıza yardımcı olur

D vitamini düşük olması, kişilerin enfeksiyonlara yakalanma riskini ve hasta kaldıkları gün sayısını arttırır. (1)

Kış mevsiminde vitamin D desteği, özellikle okul çağı çocuklarında influenza A görülme ihtimalini ciddi oranda azaltabilir. D vitamininin düşük olduğu kişilerin D vitamini yüksek olan kişilere göre gribal hastalığı geçirdiği gün sayısı daha fazladır. (2)

D vitamini koronavirüs hastalığından koruyabilir mi?

Günlük, uzun süreli D vitamini dozlarının akut solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruma sağladığı görülmüştür. Diğer bazı çalışmalarda da D vitamini seviyeleri ile COVID-19 duyarlılığı arasında ilişki bulunmuştur. (3)

Chicago Tıp Üniversitesi’nde hastane tıbbı şefi olan David Meltzer ve ekibi, yeni koronavirüs için teste tabi tutulmadan önceki bir yıl içinde D vitamini seviyeleri ölçülen 489 hasta arasında koronavirüs hastalığına yakalananları izledi. Yeni koronavirüs için test edilmeden önceki bir yıl içinde D vitamini seviyeleri ölçülen 489 hasta arasında koronavirüs enfeksiyonlarını takip etti. Bu çalışma neden ve sonuç ilişkisini net olarak açıklayamasada D vitamini eksikliği olanlarda (D vitamini kan seviyesi 20 ng/mL’den az olanlar) D vitamini eksikliği olmayanlara göre koronavirüs test pozitifliği riski iki kat yüksektir. (4)

D vitamini

İstatistikler D vitamini eksikliği yaşayanların koranavirüs hastalığına yakalanma riskini arttırdığını göstermektedir. Ancak yine de D vitamini eksikliği ile koronavirüs arasındaki ilişkiyi anlamak için daha fazla araştırma yapmak gerekir.

Cilt doğrudan güneşe maruz kaldığında vücut D vitamini üretir.

D vitamini kimlerde eksik olabilir?

• İstanbul gibi yüksek binaların gölgesinde kalınan şehirlerde
• Dağlık bölgelerde kuzey yamacında kalan az güneş gören yerleşim yerlerinde
• Kuzey cepheye baktığı için daha az güneş alan ev ve işyerlerinde
• Gece vardiyasında çalıştığı için gündüz uyuyan kişilerde
• Güneş almayan işyerlerinde çalışanlarda
• Tesettür ve benzeri cildi tamamen örten kıyafetler giyenlerde

özetle güneş ışınlarının cilde doğrudan temas etmediği hemen herkesde D vitamini eksikliği sık görülebilmektedir.

D vitamini eksikliğinin belirtileri nelerdir?

• Yorgunluk, halsizlik
• Depresif ruh hali,
• Yaraların zor iyileşmesi
• Saç dökülmesi
• Kas ağrıları
• Bel ağrıları
• Sık sık soğuk algınlığı geçirmek

Bu belirtilere sahipseniz veya D vitamini eksikliğiniz olduğunu düşünüyorsanız doktorunuza müracaat ediniz.

D vitamini eksikliğini doğal yollarla gidermek

D vitamini eksikliğini gidermenin en doğal, en verimli ve en uygulanabilir yolu bol bol güneşe maruz kalmaktır.

Güneşten gelen ışığın arada bulut, perde, bina gölgesi, cam ve hatta su dahi olmadan doğrudan cildinize gelmesini sağlayın.

Güneşlenmek kadar verimli bir yöntem olmasa da bazı besinlerle beslenmek D vitaminini arttırır.

D vitamininden zengin besinler nelerdir?

• Yağlı balıklar; somon, sardalya, balık yağı ve konserve ton balığı…
• Yumurta sarısı
• Karaciğer
• Mantar
• Süt, peynir ve yoğurt
• Tahıl
• Maydanoz
• Portakal suyu

Ancak bu besinlerle beslenerek D vitaminini sınırlı miktarda arttırabilirsiniz.

Yeteri kadar güneşe maruz kalamayanlarda ve besinlerle yeteri kadar D vitamini alamayanlarda D vitamini takviyeleri kullanılabilir.

D vitamini takviyesi ne kadar olmalı?

Sindirim sisteminden D vitamini takviyesinin yaklaşık yarısı emileceğinden oral alımlarda alt sınır olarak günlük 1200IU D vitamini almaya gayret edin.

D vitaminini doğal yollardan alamayanlar için genel olarak günlük 1000IU ile 4000IU arası D vitamini takviyesi önerilmektedir. 

2010 yılının Kasım ayında, Tıp Enstitüsü (IOM) D vitamini takviyesi önerisi, 
– çocuk ve yetişkinler için 400-600 IU / gün (0-70 yıl), 
– yaşlı yetişkinler için 800 IU / gün (> 70 yıl)

Hipertansiyon, diyabet veya depresyon gibi rahatsızlığı olanlarda D vitamini takviyesi almak daha önemlidir.

D vitamini ilaçları

D vitamini damlalar, haplar ve enjeksiyon ile kullanılabilinen ampüller olarak eczanelerden temin edilebilmektedir.

Tera damla, Devit-3 damla, Monovit damla, D-colefor damla, Coledon damla, Desiferol tablet, Devit ampül, Tera ampül, Monovit ampül… bazı D vitamini ilaçlarına örnektir.

D vitamini eksikliği tedavisinde yaklaşık olarak:

• Tera d3 damla, Devit-3 damla, Monovit d3 damla, D-colefor damla günde 5 ile 30 damla alınabilir.
• Coledon damla günde 1 ile 6 damla alınabilir.
• Desiferol tablet günde 1 tablet alınabilir.
• Devit ampül, Tera ampül, Monovit ampül 2 haftada 1 ampül alınabilir.

İlaçların içeriğindeki D vitamini miktarı değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle ne kadar D vitamini kullanmanız gerektiği konusunda doktorunuzun talimatlarına uyun.

D vitamini ilaçları oldukça ucuz ilaçlardır ve abartılmadıkları takdirde güvenle kullanılabilirler. Kullanımı oldukça kolay olan ve çok ucuz olan D vitamini ilaçlarına rağmen insanların D vitamini eksikliğine bağlı hastalanmaları veya hastalıklarının daha ağır seyretmesi üzücüdür.

Fazla D vitamini almak zararlı mı?

Her şeyde olduğu gibi D vitamini takviyesinin de aşırı yapılması yan etki ve zararlara neden olur. Uzun süreli ve aşırı D vitamini takviyesi alınmasına bağlı olarak D vitaminin çok yükselmesine hipervitaminozis D denir.

Hipervitaminozis D vakaları genellikle aşırı takviyede ortaya çıkar. Toksisiteye neden olan günlük D vitamini alımının üst sınırı bilinmemektedir; Ancak, sağlıklı bir popülasyonda günde 10.000IU’ya kadar güvenli kabul edilmektedir. (5) D vitamininin toksik etki gösterebilmesi için, tahminen, en az bir ay boyunca günde 100,000IU’den daha fazla D vitamini alınmalıdır. (6)

Eğer uzun süre D vitamini kullanmanız gerekiyorsa lütfen doktorunuza danışın.