Sifiliz (Frengi)

Treponema Pallidum ismindeki bakterinin neden olduğu cinsel yolla bulaşan hastalıklardan biridir. Günümüzde bütün dünyada görülme sıklığı artmaktadır. Özellikle büyük şehirlerde sık görülmektedir.

Sifiliz ülkemizde “Frenklerin hastalığı” anlamında Frengi olarak da anılır. Sifiliz, 16. yüzyılda tüm Avrupa ve Asya kıtalarını kasıp kavuran bir cinsel hastalık olmuştur.

1. Sfiliz Nasıl Bulaşır?

Hastalık temas yolu ile hasta kişiden sağlıklı kişiye geçer. Prezervatif kullanımı hastalığın bulaşmasını yüzde yüz engelleyemez. Anal ve oral seks ile bulaşabilir. Bu durum hastalığın son dönemlerde artış sebeplerindendir. Hasta anne, doğum esnasında hastalığı bebeğine geçirebilir.

Cinsel ilişkide kondom kullanmak bu hastalıktan korunmanın en etkili yoludur. Ancak, sifilizdeki hastalıklı bölgeyle doğrudan temas eden kişi de bu hastalığa yakalanabileceğinden, kondom kullanımı her zaman koruyucu olmayabilir.

2. Sifiliz hastalığının üç evresi nedir?

2.1. İlk Evre 

İlk evrede,cinsel organlarda ve çevresinde veya vücudun herhangi bir başka bölgesinde genellikle tek, bazen de birden fazla sayıda deride ağrısız yara oluşmaktadır. Bu yara ağrısız olduğu için bazen fark edilmeyebilir ve birkaç haftada kendiliğinden iyileşir. Bunun ardından hasta, ikinci evreye girer.

2.2. İkinci Evre

İkinci evrede,mikrop vücuda yayılım gösterir, doku ve organlara yerleşir. Yüksek ateş, boğaz ağrısı, lenf bezlerinde şişlik ağrı ve halsizlik, bu evrenin başlangıcında görülebilen belirti ve bulgulardır. Avuç içleri ve ayak tabanları da dahil olmak üzere tüm vücudu kaplayan pembe renkteki deri döküntüsü sifiliz için tipiktir. Bu dönemde böbrek, karaciğer, sinir sistemi, kemik ve kıkırdaklar da tutulabilir. İkinci evreden sonra hasta, yıllar süren sessiz döneme girer. Sessiz dönemde hiçbir belirti ve bulgu yoktur; ancak laboratuvar testleri ile hastalık anlaşılabilir. Sifiliz uzun yıllar (bazen 15 yıl) boyunca sessiz (gizli) kaldıktan sonra, hasta üçüncü evreye girer.

2.3. Üçüncü Evre

Son dönemdekalp damar sistemi ve sinir sisteminde ciddi hastalık tabloları ortaya çıkar. Bu dönemde deri ve kemik başta olmak üzere, birçok organda “gom” adı verilen şişlikler de ortaya çıkar. Birçok cinsel yolla bulaşan hastalıkta olduğu gibi, sifilizde de hastalığın anneden bebeğe bulaşması söz konusudur. Ancak bu bulaşma, doğum sırasında değil bebek anne karnında iken gerçekleşmektedir. Konjenital sifiliz adı verilen bu durum, bebeğin daha doğmadan ölümüne sebep olabileceği gibi, hayatta kalan bebeklerin gözlerinde, dişlerinde, kemiklerinde, akciğerinde, salgı bezlerinde, karaciğerlerinde ve beyinlerinde birtakım hastalıklara da yol açabilir.

3. Sfiliz Tanısı Nasıl Konur?

Tanısı laboratuvar testleriyle konulmaktadır. Çıban şeklindeki yaradan alınan parçanın mikroskobik incelenmesi sonucu bakterinin varlığı ile tanı konur.

4. Sifiliz Tedavisi Nasıl Yapılır?

Antibiyotik (Penisilin) tedavisi bu hastalığın her evresinde başvurulan ilk seçenektir ve genellikle hastalığı başarıyla tedavi etmektedir.

Tedavi sürecinde cinsel ilişkiden kaçınmak gerekmektedir.

Tedaviden sonra hasta, laboratuvar testleri negatifleşinceye dek, 3-6 aylık aralıklarla izlenmelidir. Testlerin negatifleşmesi bazen uzun zaman (birkaç yıl) alabileceğinden, bu konuda sabırlı olmak gerekir.

Prezervatif kullanımı ve tek eşlilik bütün cinsel yola bulaşan hastalıkların önlenmesinde alınacak en önemli tedbirdir.