
Gebelik Hipertansiyonu nedir? Hipertansiyonun gebeliğe bağlı geliştiği nasıl anlaşılır?
Hipertansiyon açısından gebeliği ilgilendiren temelde 4 durum vardır. Bunlar; gebelik hipertansiyonu, kronik hipertansiyon, preeklampsi ve eklampsidir.
Gebelik hipertansiyonu, 20. gebelik haftasından sonra gebeliğin tetiklediği bir hipertansiyondur ve en az 4 saat arayla ölçülen 2 ayrı ölçümde büyük tansiyonun 140 ve üzeri veya küçük tansiyonun 90 ve üzeri olmasıdır.
Burada en önemli nokta gebelik haftasıdır. Çünkü 20.gebelik haftasından önce var olan bir hipertansiyon gebeliğe bağlı değildir ve hastanın kendi hipertansiyonudur. Dolayısıyla 20. Gebelik haftası öncesi veya gebeliğin öncesinde var olan hipertansiyon kronik hipertansiyon olarak adlandırılır.
Preeklampsi, gebelik hipertansiyonuna ek olarak görülen proteinüri (idrardan protein kaçağı), böbrek yetmezliği, trombositopeni (kanda trombosit sayısında düşme), karaciğer hasarı bulguları (örn. Karaciğer enzimlerinin artması, karın üst bölgesinde ağrı), akciğer ödemi ve/veya beyin ödemi (baş ağrısı, görmede bulanıklık, kusma, şuur değişikliği) gibi bulguların var olması durumudur.
Eklampsi ise preeklampsinin ağır formu olup ek olarak konvülsif nöbetlerin ve/veya koma tablosunun görülmesidir.
Gebelikle ilgili tüm bu klinik tabloları erken yakalamak, anne ve bebeği olası komplikasyonlardan korumak amacıyla doğum öncesi tarama testleri yapılır.
Bunlar; annede kan basıncı ölçümü, ağırlık takibi, tam idrar tahlili ve gebeliğe ait diğer tarama testleridir.
Hipertansiyonun kökeni ve varsa ilişkili diğer klinik durumlar tetkiklerle ortaya konduktan sonra o hastalığın çözümüne yönelik tedavi protokolü uygulanır.
Hipertansiyon açısından vurgulamamız gereken en önemli noktalardan biri gebelerin, hipertansiyonlu hastaların kullandığı tansiyon ilaçlarının birçoğunu kullanamamasıdır.
Gebeler Loop diüretikleri (Furosemide), ACE inhibitörleri (örn. Enalapril, Lisinopril, Ramipril, Captopril vb.), Anjiotensin Reseptör Blokerleri (ARB) (örn. Valsartan, Candesartan, Losartan, Irbesartan vb.) ve Renin inhibitörleri (Aliskiren) gibi tansiyon düşürücü ilaçları kullanamaz.
Hamilelik tespit edilir edilmez bu ilaçlar bırakılmalıdır. Bu ilaçların tümü fetüste önemli ölçüde böbrek anormallikleri yaptığı biliniyor. Dolayısıyla halihazırda tansiyon ilacı kullanıyorsanız ve gebe kaldığınızı düşünüyor veya biliyorsanız aile hekiminize kullandığınız ilaçların listesini göstermeniz ve aile hekiminin tavsiyelerine uymanız gerekir.
Gebelik hipertansiyonunda;
- Metildopa
- Labetolol
- Hidralazin
- Nifedipin
gibi gebelik için belirlenmiş ilaçlar kullanılır.
Gebelik hipertansiyonu hekim tarafından takibi gerektiren ve aslında çok geniş bir yelpazede seyredebilme potansiyeline sahip olduğundan hekiminizin önerdiği tavsiyelere dikkat edip talimatlara uyduğunuzda olası risklerden korunmada önemli bir adımı gerçekleştirmiş olacaksınız.