Akut Otitis Media (Kulak iltihabı)

Akut otitis media, orta kulağın hızlı gelişen iltihabıdır. Kulak iltihabı, sıklıkla 3 yaş altındaki çocuklarda görülür.

Çocukların üçte ikisi, yaşamlarının ilk üç yılında, birden fazla akut otitis media atağı geçirir.

Çocuklarda gelişebilecek işitme kaybı öğrenme yeteneğinde azalmaya neden olabilir.

Kulaklardaki enfeksiyonların, yaklaşık %70 oranında bakteriler ve %30 oranında virüsler nedeniyle oluşur.

Belirtileri

Kulak iltihabı, kulağın işitme ve iç kulaktaki denge fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir. Kulak iltihabı belirtileri:

• Kulak ağrısı
• Yüksek ateş
• Baş dönmesi
• Kulak çınlaması
• Kulakta uğultu

Bu belirtilere sahipseniz Aile hekiminize veya KBB (Kulak Burun Boğaz) uzmanına danışabilirsiniz.

Bebeklerde yüksek ateş dışındaki belirtiler fark edilemeyebileceğinden üstelik kulak iltihabı bebeklerde sık görüldüğünden ebeveynler dikkatli ve bilgili olmalıdır.

Bebeğinizin kulağını yastığa sürüyor olması, kulağı ile oynuyor olması ve kulağında dokunmanıza karşı hassasiyet gösteriyor olması kulak iltihabına işaret eder. Bu durumda bebeğinizi doktor muayenesine götürmelisiniz.

Tanı

Akut otitis media (kulak enfeksiyonu) otoskopik muayene ile değerlendirilir. Kulak içerisini aydınlatan ve mercek özelliği olan otoskop ile bakıldığında kulak yolunun kızarık, ödemli ve akıntılı olduğu görülerek tanı konabilir.

Kulak zarında enfeksiyon nedeniyle:

• Kızarıklık (timpanik zarda eritem)
• Bombeleşme
• Yırtılma (perforasyon)

gelişebilir.

Akut otitis media seyri sırasında, kulak zarı yırtılması, enfeksiyonun komşu doku organlara yayılımı sonucu menenjit, ekstradural abse, subdural ampiyem, mastoidit, beyin absesi, labirintit ve lateral sinüs trombozu gelişebilir.

Rekürren (tekrarlayan) otitis media

Altı aylık süre içerisinde üç veya daha fazla akut otitis media atağı veya bir yıl içinde 4’ten fazla atak olması rekürren (tekrarlayan) otitis media olarak değerlendirilir. Düzenli penisilin kullanılması önerilmektedir.

Çocukluk çağında H. influenzae ve pnömokok aşısı yapılması kulak enfeksiyonu gelişmesini önleyebilir, ancak pnömokok aşıları pnömokok suşlarının %15’ine karşı koruyucu değildir. Pasif sigara içiminin önlenmesi, çocuğun anne sütü ile beslenmesi ve akut otitis media gelişme sıklığını azaltacaktır.

Tedavi

Akut otitis media tedavisi antibiyotiklerle yapılabilir. Tedavide ilk seçenek amoksisilindir ve 40-45 mg/kg dozunda kullanılabilir. Penisilin alerjisi olan hastalarda makrolid grubu antibiyotikler reçete edilebilir.

Yeterli antibiyotik tedavisi ile 48-72 saatte klinik iyileşme görülebilir.

• Antibiyotik tedavisine 2-3 gün içerisinde klinik iyileşme görülen hastalarda tedavi 10-14 güne tamamlanır.
• Antibiyotik tedavisi sonrası 2-3 gün içerisinde klinik iyileşme sağlanamayan hastalarda antibiyotik değişikliği denenebilir.

10-14 günden önce tedavinin kesilmesi hastalığının tekrarlanmasına neden olabilir.

Tedavi sonrasında hastaların kontrol edilmesi gerekebilir. Antibiyotik tedavisi sonrası kulak ağrısı, kulak çınlaması, ateş gibi belirtiler kaybolmasına rağmen kulak akıntısı devam edebilir.

Kulak enfeksiyonu olan hastaların çoğunluğunda iki hafta kadar, neredeyse yarısında ise bir ay kadar kulakta akıntının (effüzyonun) devam etme ihtimali vardır. Kulak enfeksiyonu belirtileri yok ise muhtemelen antibiyotik verilmesine gerek yoktur.

Bazı şiddetli hastalıklarda, iltihap antibiyotik tedavisi ile iyileşemeyebilir ve kulak zarının KBB uzmanı tarafından delinerek iltihabın boşaltılması gerekebilir.

1. Antibiyotik tedavisine yanıt vermeyen effüzyonlu kronik otitis media
2. Profilaksiye yanıt vermeyen rekürren otitis media
3. Effüzyonlu rekürren otitis media
4. Östaki tüp disfonksiyonu ve işitme kaybı ± otalji ± vertigo ± tinnitus
5. Timpanik zarda retraksiyon cebi
6. Süpüratif komplikasyon (mastoidit)

Neler öğrendik?

1. Akut otitis media kulağın orta kısmının hızlı başlangıçlı enfeksiyonudur.
2. Kulak enfeksiyonu %70 gibi yüksek bir ihtimalle bakteriler tarafından oluşur ve bu nedenle tedavide antibiyotik reçete edilir.
3. Yeterli antibiyotik tedavisi ile 48-72 saatte iyileşme görülebilir. Belirtiler hafiflemiyorsa hastanın yeniden değerlendirilmesi ve ilacının değiştirilmesi gerekebilir.
4. Kulak enfeksiyonlarında tedavi süresi genel olarak 10-14 gündür.

Kulak ağrısı, kulak çınlaması, yüksek ateş ve kulak akıntısı gibi belirtileriniz varsa doktorunuza danışın.

Çocuğunuz kulağını yastığa sürtüyorsa veya kulağı ile oynuyorsa kulak enfeksiyonu şüphesiyle doktorunuza başvurunuz.

Kulaktan gelen akıntı ve kulak ağrısının nedeni dış kılak iltihabı da olabilir.

Dış Kulak Yolu Enfeksiyonları