Limonlu Siyah Çay İçmenin Sağlığa Faydaları

Öğrendiğinizde siyah çaya limon ekleme alışkanlığı kazanmak isteyeceğiniz sağlık bilgilerini kanıtlarıyla ele alacağız.

Siyah çay dünyada ve ülkemizde en çok tüketilen çay türüdür. Siyah çay yüksek oranda kafein içerir. Kafein oranı yeşil çay ve beyaz çay ile kıyaslandığında daha yüksektir.

Birçok ülkenin kültüründe sadece siyah çayla değil, genellikle her tür çayla birlikte bir dilim limon sunulur.

Limon detoks için sıklıkla kullanılır. Herhangi bir tatlandırıcı eklemezseniz, limonlu siyah çay neredeyse sıfır kaloridir.

Bir çaya limon suyu eklendiğinde çayın rengini açacak ve ona lezzet katacaktır. Ayrıca, çaya eklenen limon bazı ek sağlık faydaları sunabilir. Limon, çayınızı daha da sağlıklı hale getirebilir.

Tatlı yerken limonlu siyah çay içmenin avantajı

Eğer tatlı, pasta ve unlu mamüller gibi şeker içeriği yüksek besinler tüketiyorsanız, tatlıyı yedikten sonra kısa süreliğine kana çok miktarda şeker emilir. Kandaki şeker seviyesi çok hızlı artar. Bu şekeri hızlıca düşürebilmek için vücudumuz bol miktarda insülin hormonu üretir.

Kandaki şeker ve insülin hormonunun hızla yükselmesi, zamanla insülin direnci gelişmesine ve tip 2 diyabet hastalığına zemin hazırlar.

Tatlıların yanında meyve suyu veya kola gibi sıvıların tüketilmesi kandaki ani şeker yükselmesini daha da arttırır. Bu durum tip 2 diyabet hastası olma riskini arttırır.

Tatlı yanında şekersiz çay içmek tatlı nedeniyle kan şekeri yükselmesini bir miktar dizginleyebilir. Siyah çaya limon eklenmesi kan şekerini dizginleme gücünü arttırabilir.

Basit bir örnekle, baklava ile kola tükettiğinizde hem baklava hemde kola içerisindeki şeker kan şekeri seviyesini ayrı ayrı yükseltir. Ancak baklava ile birlikte limonlu siyah çay tükettiğinizde, baklava kan şekeri seviyesini yükseltirken hem çay içerisindeki hem de limon içerisindeki flavonoidler baklavanın yükselttiği kan şekeri seviyesini düşürmeye yardım eder (1, 2, 3).

Siyah çayın daha sağlıklı ve daha faydalı olmasını istiyorsanız:

• Şekersiz için.
• Çayınız bir miktar soğuduktan sonra üzerine limon sıkın. Böylece C vitamininden daha fazla faydalanabilirsiniz. Yüksek ısı, C vitamini miktarını düşürebilir. En büyük fayda için siyah çaya buz atın ve soğuduktan sonra üzerine bolca limon sıkın.
• Çayınıza tarçın, nane veya zencefil ekleyebilirsiniz, bunlar limonla güzel bir aroma oluşturabilir.

Kalbe faydaları

Hem siyah çayda hem de limonda bulunan antioksidanlar kalp sağlığına faydalıdır. Düzenli olarak siyah çay içmek kalp hastalığına yakalanma riskinizi azaltabilir. Siyah çaya limon eklemek onu daha faydalı yapabilir.

Siyah çay ve limon flavonoid adında güçlü bir antioksidan içerir. Flavonoidler kalp sağlığına faydalıdır. Düzenli olarak siyah çay içmek kalp hastalığına yakalanma riskinizi azaltır. Çaya limon eklemek bir bardakta daha fazla flavonoid almanıza yardımcı olabilir.

Flavonoid içeren besinleri düzenli olarak tüketmek, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, yüksek trigliserit seviyeleri ve obezite gibi kalp hastalığı riskini arttıran birçok risk faktörüne karşı koruyucu olabilir. (4)

Siyah çay, yeşil çay, elma ile portakal, mandalina ve limon gibi narenciye ürünleri bol miktarda flavonoid içerir.

Hem siyah çay hem de limon, özellikle yürüyüşle birleştirilirse; kalp hastalıklarından korunmaya, kalp krizi riskini ve kan basıncını düşürmeye yardımcı olabilir (5, 6).

Limon ve portakal dahil olmak üzere, düzenli olarak narenciye tüketmek, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, yüksek trigliserit seviyeleri ve obezite gibi kalp hastalığı riskini arttıran birçok risk faktörüne karşı koruyucu olabilir (7).

Randomize kontrollü bir çalışmada, 12 hafta boyunca siyah çay içmenin kan şekeri ve kan kolesterol seviyelerini düşürdüğü gösterilmiştir (8).

Başka bir araştırmada ise, günde üç fincan siyah çay içenlerin kalp hastalığına yakalanma risklerinin %11 azaldığı bulundu (9).

Başka bir çalışmada da; her gün limon tüketenlerde ve özellikle ek olarak düzenli yürüyüş yapanlarda yüksek kan basıncında düşüş görüldü (10).

Beyin fonksiyonlarını güçlendirir

Siyah çay diğer çaylara nazaran daha fazla kafein içerir. Kafein, beyin fonksiyonlarını güçlendirmeye ve uyanık tutmaya yardımcı olur. Çaya eklenen limon uzun vadede beyin sağlığını daha fazla koruyabilir.

Ayrıca siyah çaydaki beyin fonksiyonlarını güçlendiren tek bileşik kafein değildir. Siyah çay ayrıca, kan-beyin bariyerini geçebilen bir amino asit olan L-theanine içerir (11).

L-theanine, anti-anksiyete etkileri olan bir inhibitör nörotransmiter olan GABA‘nın aktivitesini artırır (12, 13, 14).

Limon dahil olmak üzere turunçgillerdeki bazı bileşikler ise beyin fonksiyonlarını koruyabilir ve beyinde Alzheimer hastalığına katkıda bulunabilecek plak oluşumunu önleyebilir (15).

Kanserden korunmaya yardımcıdır

Çay, antioksidanları sayesinde bir tür antikanser aktivitesi sağlayabilir. Çaya eklenen limon kanserden korunma potansiyelini arttırabilir.

Çaydaki polifenollerin kanser hücreleri üzerindeki etkilerini analiz eden bir laboratuvar çalışmasında, çayın kanser hücresi büyümesini düzenlemede ve yeni kanser hücresi gelişimini azaltmada rol oynayabileceğini gösterildi (16).

Bol miktarda C vitamini ve antioksidan içeren limon da çaya eklendiğinde kanserden korunmada daha etkili olabilir.

Birkaç laboratuvar çalışmasına göre; limondan elde edilen bazı bileşikler kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir (17, 18, 19).

Yapılan bir araştırmaya göre, limon kabuğu da içeren siyah çay içmenin, kanserle savaşmada daha etkili olabileceği gösterildi (20).

Kan şekerini düşürebilir

Şeker atılmamış çay, içeriğindeki flavonoid antioksidanları sayesinde kan şekeri seviyesinin normal seviyelere düşürülmesine yardım eder. Limon da bol miktarda flavonoid içerir. Çaya eklenen limon, daha fazla flavonoid almanızı sağlar. Bu sayede yüksek kan şekerinin düşürülmesine yardımcı olur (3).

Kan şekerinizi yükseltecek bir tatlı yerken içecek olarak limonlu çay tercih etmek kan şekeri seviyesinin kısa süreliğine aşırı yükselmesine engel olabilir.

Çay içmek, tip 2 diyabet gelişme riskini düşürebilir. Ayrıca tip 2 diyabete bağlı komplikasyon gelişme riskini de düşürebilir. Düzenli olarak çay içmek inflamasyonu azaltabilir ve vücudun insülin hormonunu verimli bir şekilde kullanma yeteneğini artırabilir (21).

Siyah ve yeşil çay ekstresinin kan şekeri seviyeleri üzerindeki etkileri karşılaştırıldı. Siyah ve yeşil çayın, hem kan şekeri seviyesini düşürdükleri hem de vücudun şekeri metabolize etme şeklini iyileştirdikleri bulundu (22).

Yüksek tansiyonu düşürebilir

Yüksek tansiyon, kalp ve böbrek yetmezliği, felç, görme kaybı ve kalp krizi riskinizi artırabilir.

Düzenli olarak siyah çay içmek sistolik ve diyastolik kan basıncını düşürmeye yardımcı olabilir. Çaya eklenen limon bu etkiyi arttırabilir.

101 Japon kadınla yapılan 5 aylık bir çalışmaya göre, günlük olarak limon suyu tüketmenin, yürüyüş ile birlikte sistolik kan basıncının normal seviyelere düşürmeye yardımcı olduğunu gösterdi (23).

Yüksek Tansiyonu Düşüren Besinler

Fazla yağlardan kurtulmaya yardımcıdır

Araştırmalara göre; günde 3 fincandan fazla siyah çay içmek, yağ birikimini önlemeye ve mevcut vücut yağını daha hızlı enerjiye dönüştürmeye yardımcı olabilir (24, 25).

Limon demir emilimini arttırır

Limonlu çay kansızlık yapar mı? Çay ve kahve demir emilimini azaltır. Demir emilimi azaldığında demir eksikliği anemisi gelişebilir. Limon ise, içerdiği yüksek miktardaki C vitamini sayesinde demir emilimini arttırır.

Yemeklerle birlikte veya yemeklerden hemen sonra çay veya kahve içmek, vücudun sindirdiği besinden daha az demir emmesine neden olur.

Yemek yedikten sonra çay veya kahve içmek için 60 ila 90 dakika bekleyin. Bu sizi demir eksikliğinden koruyabilir.

Eğer yemekle birlikte çay içmeniz gerekiyorsa, örneğin kahvaltıyı çayla yapıyorsanız, çayın içerisine limon eklemek besinlerdeki demirden daha fazla faydalanmanıza yardımcı olur.

Bağışıklığı güçlendirir

Siyah çay ve limon antioksidan içerikleri sayesinde bağışıklık sisteminizi güçlendirebilir ve hastalıklara yakalanma riskinizi düşürebilir.

Siyah çayda önemli bir antioksidan grubu olan polifenoller bulunur. Kateşinler, teaflavinler (theaflavin) ve thearubiginler dahil olmak üzere polifenol grupları siyah çaydaki ana antioksidan kaynaklarıdır (26).

En yalın haliyle “Antioksidan nedir?”

Farelerde yapılan bir çalışma, siyah çayda bulunan teaflavin adındaki antioksidanın kan kolesterol ve kan şekeri seviyelerini düşürdüğünü gösterdi (27).

Limon ise flavonoidler başta olmak üzere askorbik asit (C vitamini), hesperidin, naringin ve ferulik asit gibi antioksidanlar için iyi bir kaynaktır (28).

Siyah çaya limon eklemek antioksidan alımını arttırır ve sizi hastalıklara karşı daha güçlü kılar.