
Regl dönemi, gebelik dönemi, doğum, emziklilik dönemi, menopoz… Kadınları değişik fizyolojik, psikolojik ve metabolik süreçlere sokan, sadece kadına özgü dönemlerdir. Peki bu dönemleri nasıl daha rahat geçirebiliriz?
İçindekiler
Premenstrüel sendrom (PMS) nedir?
PMS, kadınlarda reglden 5 gün önce başlayan ve olduktan sonra 4 gün kadar devam eden fiziksel, davranışsal ve duygusal bozukluklardır.
Bu sendromda görülen belirtiler;
- Kızgınlık
- Ağlama
- Depresif ruh hali
- Konsantrasyonda azalma
- Huzursuzluk
- Yalnız kalma hissi
- Göğüslerde büyüme ve hassasiyet,
- Vücutta ödem, ağırlık artışı vb.
Bu dönem yemeğe olan istek artmakta ve karbonhidrata daha meyilli olunmaktadır. Bunların yanında B grubu vitaminleri, magnezyum gibi mineraller ve D vitamini alımı önemlidir.
Tam tahıllı besinler, bulgur, kırmızı et, süt grubu B grubu vitaminlerden zengindir. Kakao, yağlı tohumlar( badem, fındık, ceviz), muz, yeşil yapraklı sebzeler ise magnezyumdan zengindir.
Kalsiyum ve D vitamini ile PMS ilişkisi
Kalsiyum ve D vitaminin PMS belirtilerinin hafifletilmesi amacıyla kullanılması son zamanlarda özel ilgi görmektedir.
Regl döngüsünün luteal fazı sırasında, kalsiyum ve D vitamini eksikliğinin PMS belirtilerine neden olduğu veya bunları şiddetlendirdiği bulunmuştur.
Kalsiyum ve D vitamini takviyesi almak veya D vitamini ve kalsiyum içeren besinleri bol tüketmek PMS belirtilerini hafifletebilir veya ortadan kaldırabilir.
Süt ve süt ürünleri iyi kalsiyum kaynaklarıdır. D vitamini ise güneşin cilde teması ile üretilebilmektedir.
Regl döneminde neden çikolata yenir?
Beyinde serotonin hormonunun (mutluluk hormonu) eksikliğinde PMS belirtileri artmaktadır. Çikolata yemek serotonin miktarını artırır. Ayrıca çikolata içerisinde bulunan magnezyum da depresif ruh halini hafifletmektedir.
Ayrıca çikolatada bulunan antioksidanlar kan damarlarını genişletir ve dolayısıyla rahatlamayı sağlar. Günde 10 gram bitter çikolatanın PMS’ye iyi geldiği çalışmalarda görülmüştür. Bu yüzden bir miktar çikolata yemek bu dönem size daha iyi gelecektir.
Mineraller ile PMS belirtileri arasındaki ilişki şöyledir;
- Aşırı potasyum alımının PMS’ye olumsuz etkileri vardır.
- Demir ve çinko olumlu etki eder.
- Sodyum ve magnezyum ise PMS ile ilişkili görülmemektedir.
- Kalsiyum PMS belirtilerini azaltmaktadır.
Ancak fazla tuz tüketimi vücutta daha fazla suyun tutulmasına neden olur. Ödem ve hipertansiyon riski artar. Bu nedenle fazla tuz tüketmemeye gayret etmelisiniz.
Soya ve mantar ağrılarımı azaltır mı?
Fitoöstrojenler, bitkisel östrojen kaynaklarıdır. Soya ve mantar ise en önemli fitoöstrojen kaynağıdır. Baş ağrısı ile göğüslerde hassasiyet PMS döneminde çok sık görülmekte ve soya proteini ve mantar tüketenlerde bu süreç daha rahat atlatılmaktadır. Bu yüzden öğünlerinizde soya veya soya yağı ile mantar tercih edebilirsiniz.
Hayıt bitkisi kullansam ters etki yapar mı?
Hayıt bitkisi, genellikle regl öncesi şikayetler, regl döngüsü düzensizlikleri, kısırlık gibi bazı hastalıklarda geleneksel tıpta kullanılmaktadır. Halk arasında insanların regl öncesi birbirine en çok tavsiye ettiği bitkilerdendir. Çayının tüketilmesinin rahatlattığına inanılır. Ancak kullanımında bazı şeylere dikkat edilmelidir. Bir miktar kullanımı PMS belirtilerine iyi gelirken fazla kullanımı tersi etki yapmaktadır.
Hayıt bitkisi fazla kullanımında şu yan etkilere neden olabilir:
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Bağırsak hastalıkları
- Kaşıntı
- Deri döküntüsü
- Regl dönemi ile ilgili sorunlar
Kaynak:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25524718/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6422848/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6422848/
- Arentz et al. 2014. Complementary and Alternative Medicine, 14:511.