
Düzenli olarak sarımsak tüketmek, soğuk algınlığı veya gribi önlemeye yardımcı olabilir. Hastalandıktan sonra sarımsak yemek soğuk algınlığınızın şiddetini azaltabilir ve daha hızlı iyileşmenize yardımcı olabilir. Her gün bir diş çiğ sarımsak gribe iyi gelir mi?
Sarımsak, bağışıklık sistemini etkileme potansiyeline sahip çok sayıda bileşik içerir (1).
Sarımsak ezildiğinde, doğrandığında veya çiğnendiğinde allisin isimli bir madde ortaya çıkar. Bu maddenin sarımsağa bağışıklığı güçlendirici özelliklerini verdiği düşünülmektedir.
Sarımsağı tüketmeden, onu ezin, dilimleyin veya doğrayın sonra pişirmeye başlamadan önce 10 dakika bekleyin.
İçindekiler
Bağışıklık sistemini güçlendirebilir
Sarımsak, bağışıklık sisteminin mikroplarla savaşmasına yardımcı olan bileşikler içerir (1, 2, 3).
Bütün sarımsak, alliin adı verilen bir bileşik içerir. Alliin, taze sarımsağın doğal bir bileşeni olan bir sülfoksittir. Taze tarımsak ezildiğinde, doğrandığında veya çiğnendiğinde alliin, sarımsağın ana etken maddesi olan allisin’e dönüşür (4).
Allisin, sarımsağa kendine özgü kokusunu ve tadını veren kükürt içerir (4).
Allisin kararsızdır, bu nedenle hızla sarımsağa tıbbi özelliklerini veren diğer kükürt içeren bileşiklere dönüşür (2).
Bu bileşiklerin, soğuk algınlığı veya gribe neden olan virüslerle karşılaştıklarında vücuttaki bazı beyaz kan hücrelerinin hastalıkla mücadele tepkisini artırdığı gösterilmiştir.
Bu bileşiklerin, soğuk algınlığı veya gribe neden olan virüslerle karşılaştıklarında, vücuttaki bazı beyaz kan hücresi türlerinin hastalıklarla mücadele tepkisini artırdığı gösterilmiştir (2).
Gribi önleyebilir mi?
Sarımsak, soğuk algınlığı ve gribin önlenmesi için umut vaat etmiştir.
Bazı çalışmalar, sarımsağın hastalanma riskini ve hasta kalma sürenizi azaltabileceğini göstermiştir. Ayrıca soğuk algınlığı şiddetini azaltabilir (3, 5).
Bir çalışmada, 146 sağlıklı gönüllüye 3 ay boyunca 180 mg allisin içeren sarımsak takviyesi ya da plasebo verildi. Sarımsak tüketen grubunun soğuk algınlığına yakalanma riski %63 daha düşük bulundu. Ancak soğuk algınlığı ile geçen toplam gün sayısı benzer bulundu (5).
Başka bir çalışmada ise, soğuk algınlığı ve grip mevsiminde günde 2,56 gram yıllanmış sarımsak özü (Aged Garlic Extract) alanlarda, soğuk algınlığı süresi önemli ölçüde daha kısaydı. Soğuk algınlığı da daha az şiddetliydi (1).
Sık sık soğuk algınlığı yaşıyorsanız, daha fazla sarımsak tüketmek, soğuk algınlığına yakalanmanızı engelleyebilir veya gribi daha kısa sürede daha hafif atlatmanıza yardımcı olabilir.
Bununla birlikte, yapılan araştırmaların incelenmesi, sarımsağın soğuk algınlığı üzerindeki etkilerini araştıran çalışmaların çoğunun kalitesiz olduğunu ortaya çıkardı. Sarımsağın soğuk algınlığı üzerindeki etkisini doğrulamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var (5).
Soğuk Algınlığına İyi Gelen Yiyecekler
Grip için sarımsak nasıl tüketilmeli?
Tencerede pişirilen sarımsak gribe iyi gelir mi?
Sarımsağın tüketilmeden önce nasıl bir işlemden geçtiği, soğuk algınlığına karşı ne kadar etkili olabileceğini değiştirir.
Çiğ ve dokunulmamış sarımsaktaki alliin maddesini, faydalı olan allisin maddesine dönüştüren alliinaz enzimi, yalnızca belirli koşullar altında çalışır. Yüksek sıcaklığa maruz kalmak bu enzimin çalışmasını durdurabilir.
Mikrodalgada 60 saniye veya fırında 45 dakika kadar bekleyen sarımsakta, alliinaz enzimi devre dışı kalabilir (6, 7).
Bununla birlikte, sarımsağın ezilmesi ve pişirmeden önce 10 dakika bekletilmesinin tıbbi özelliklerinin kaybını önlemeye yardımcı olabileceği kaydedildi.
Yemek pişirirken sarımsağın faydalarını azaltabilir. Ancak, yemekte kullandığınız sarımsak miktarını artırarak bunu telafi edilebilirsiniz.
Sarımsaktan en üst seviyede fayda görmek için birkaç öneri:
- Yemeden önce tüm sarımsağı ezin veya dilimleyin. Bu allisin içeriğini arttırır.
- Sarımsağı ezdikten veya dilimledikten sonra pişirmeye başlamadan önce 10 dakika bekletin.
- Daha fazla sarımsak kullanın.
Yıllanmış sarımsak özü (aged garlic extract) nedir?
Çiğ sarımsak dilimlenip %15-20’lik etanolde 1,5 yıldan fazla saklandığında yıllanmış sarımsak özü (Aged Garlic Extract) elde edilir.
Bu şekilde hazırlanan sarımsak takviyeleri allisin içermez, ancak sarımsağın tıbbi özelliklerini korur. Soğuk algınlığı ve gribe karşı fayda gösteren çalışmaların birçoğunda yıllanmış sarımsak özü (Aged Garlic Extract) kullanmıştır (1, 8, 9).
Her gün ne kadar sarımsak yemeliyim?
Çiğ sarımsakla ilgili yapılan bazı araştırmalarda, günde iki kez vücut ağırlığının kilogramı başına 100 mg ezilmiş çiğ sarımsak kullanılmaktadır. Bu, günde yaklaşık üç ila dört diş sarımsak anlamına gelir (10).
Ayrıca yıllanmış sarımsak özü (Aged Garlic Extract) takviyesi de alabilirsiniz. Yıllanmış sarımsağın sağlığa faydalarını araştıran araştırmalarda, 240 mg ila 2.560 mg arasında değişen dozajlar kullanılmaktadır (1, 11).
Çiğ sarımsak tüketmenin veya sarımsak takviyesi almanın belirlenmiş standart bir dozu yoktur. Çok fazla sarımsak takviyesi almak toksik olabileceğinden aşırıya kaçmayın.