
Yürümeye başlayan çocuk ishali, aslında tedavi edilmesi gereken bir hastalık olmayan günde ortalama 2-3 kez sulu, yumuşak kıvamlı dışkı yapan çocukların ishalidir. Bu çocukların yüksek ateş, üşüme-titreme, boğaz ağrısı veya öksürük gibi hastalık belirtileri yoktur. Sorun, rahatsız edici gevşek dışkılama ve bunun temizlenme zorluğudur.
Çocuklar emeklemeyi ve yürümeyi doğumdan sonra öğrenirler. Çocukların vücut ateşini stabil tutabilme yeteneği de zamanla kazanılır. Çişlerini ve kakalarını tutmayı da zamanla öğrenirler. Tüm bu bebek ve çocuk gelişimi süresince aslında bir hastalık olmasa bile bebeklerde ateşin yükselmesi, çiş kaçırma veya basit sulu ishal görülebilir.
Hareketliliği artan, bu nedenle daha fazla kalori alması gereken çocuklar yüksek karbonhidratlı, çok şekerli besinlerle beslendiğinde bağırsakları yeterli kalitede mikrobiyotaya sahip olamayabilir. Muhtemelen bir hastalık olmayan bu geçici durum, yeterli lif ve probiyotik alımı ile zamanla kendiliğinden düzelir.
İçindekiler
Yürümeye başlayan çocuklarda ishal
Yeni yürümeye başlayan çocukların ebeveynlerinin bildiği gibi, bazen bu yaşlardaki çocukların çok bol miktarda dışkısı olur. Yumuşak kıvamlı olabilir.
Yürümeye başlayan çocuk ishali gerçek bir hastalık değil, sadece bir semptomdur. Yeni yürümeye başlayan çocuklar arasında yaygındır ve sağlıkları için herhangi bir tehdit oluşturmaz. Yürümeye başlayan çocuk ishali genellikle aşağıdaki özelliklere sahiptir:
- İshal ağrısızdır.
- İshal genellikle kötü kokuludur.
- Çocuğun en az dört ardışık hafta boyunca üç veya daha fazla büyük, yumuşak kıvamlı dışkılaması vardır.
- Dışkısı genellikle sindirilmemiş gıda ve mukus içerir.
- Dışkılama çocuğun uyanık olduğu saatlerdedir.
- Bu ishal genellikle 6 ay ila 36 ay (3 yaş) arasında başlar, ancak okul öncesi döneme kadar sürebilir.
- Yürümeye başlayan çocuk ishali genellikle okul yaşına geldiğinde veya daha erken bir zamanda düzelir. Çocukların yaklaşık %90’ı 4 yaşına gelmeden ishalden kurtulur.
Çocuklarda sık görülen bu tür ishal, genellikle bir gastroenterit enfeksiyonundan sonra başlar.
Gastroenterit, genellikle ateş, karın ağrısı, kusma ve ishale neden olan mide ve bağırsakların viral enfeksiyonudur.
Bu akut ve şiddetli hastalıktan kurtulduktan sonra, çocuk yukarıda belirtildiği gibi ağrısız am sık sık dışkılamaya devam edebilir. Ancak çocuğun hareketlerini veya oyun oynamasını engelleyen bir durum yoktur.
İshal devam ederken aileler çocuğun hastalığının devam ettiğini düşünebilirler. Ancak bu bulaşıcı bir hastalık değildir ve hasta bir çocuğun aksine bu durumdaki çocuklar yemek yemeye, büyümeye ve oyun oynamaya devam ederler.
Bunun nedeni nedir?
Çocukların yeme ve oyun oynama kapasitesini düşüren bir hastalığın aksine hasta olmayan ama sık sık yumuşak kıvamlı dışkı yapan bu çocuklarda sorun nedir?
Aşağıdaki durumlar çocukların yumuşak kıvamlı sık kaka yapmalarına neden olabilir:
- Diyet: Yüksek miktarda fruktoz ve sorbitol içeren meyve suyu veya diğer sıvıları fazla fazla tüketen çocuklarda dışkı daha yumuşak ve kaka yapma daha sık olabilir. Yağ oranı çok düşük bir diyet ve lif içeriğinden fakir beslenme alışkanlığı da bu tür ishale neden olabilir.
- Bağırsakların hızlı çalışması: Yürümeye yeni başlayan bazı çocuklada, yiyecekler bağırsaklarda çok hızlı bir şekilde ilerler. Bağırsaklar gaytadan daha az su emebilir. Bu da daha gevşek dışkı oluşmasına yol açar.
- Hareketli çocuklar: Artan fiziksel aktivite, genel olarak artan dışkılama ile ilişkilendirilmiştir.
- Çocuğun kendi bağırsak mikrobiyotası: Bağırsaklarımızda bizimle birlikte yaşayan bakteri, virüs ve mantar gibi mikroorganizmalar mikrobiyotamızı oluşturur. Bunlar yediklerimizi sindirmemize yardımcı olan gerekli mikroplardır. Bununla birlikte, bu yoğun mikrobiyomun tam yapısı kişiden kişiye değişir ve bazı yeni yürümeye başlayan çocukların dışkılarını daha gevşek hale getiren bir bakteri mikrobiyotası vardır.
Bunun çözümü nedir?
Yürümeye başlayan çocuk ishali, aslında yemeye ve büyümeye devam eden, oyunlarından geri kalmayan sağlıklı çocukları tanımlar. Birçok uzman yürümeye başlayan çocuklardaki bu ishal için hiçbir ilaç tedavisi önermemektedir.
Gerçekten bir hastalık olmadığı için, yürümeye başlayan çocuk ishali için “tedavi” yoktur. Ancak çocuğunuzu daha sağlıklı hale getirmek için yapabileceğiniz bazı şeyler var.
Çocuğunuzun yediklerini izleyin
İshalin miktarı, sıklığı ve dışkı yapmanın zamanı bilgilerini içeren bir yemek günlüğü tutun. Böylece hangi besinleri yedikten sonra çocuğunuzun ishalinin ne kadar şiddetlendiğini tespit edebilirsiniz.
Böylece, çocuğunuzun doktorunun, gıda intoleransları veya alerjiler gibi diğer ishal nedenlerini değerlendirmesine yardımcı olabilirsiniz.
Dışkıda kan olmadığından emin olun
Çocuğunuz hala bebek bezi kullanıyorsa, dışkısında kan olup olmadığı bariz şekilde görünür. Ancak bez kullanmayan ve tuvalet eğitimi almış çocuklarınızın dışkılarını takip ettiğinizden emin olun. Çünkü çocuğunuz kendi dışkısındaki anormallikleri fark etmemiş ya da size anormal durumdan bahsetmemiş olabilir.
Dışkıda kan fark ederseniz bu mide-bağırsak kanamasına işaret eder. Çocuklarda ciddi bir duruma işaret edebilir.
Dışkıda kan, koyu kırmızı veya siyaha yakın renk görürseniz ya da kaka üzerinde kıl kurdu görürseniz ya da kaka ile ilgili anormal bir durum fark ederseniz doktorunuza danışın.
Bazen dışkıdaki kan miktarı son derece küçük olabilir, bu nedenle çocuk doktorunuz herhangi bir endişe varsa tahlil yapmak için dışkı örneği isteyebilir.
Ayrıca, çocuğunuzda aşağıdaki belirtiler varsa doktorunuza iletin:
- kilo kaybı veya yetersiz kilo alımı
- kusma
- ateş
- karın ağrısı
- yapışkan-yağlı dışkı ile birlikte ishal
Meyve sularından uzak durun
Evde sıkılmış taze meyve suları da dahil olmak üzere tüm meyve sularını sınırlayın. Hazır meyve suları, şekerli veya tatlandırıcılı kola, gazoz, spor içecekleri, şekerli mineralli sular gibi tüm şekerli sıvıları sınırlayın.
Eğer evde kendiniz taze meyve suyu sıkacaksanız günlük 2 çay bardağını geçmemesine dikkat edin.
Daha fazla lifli posalı besinler yedirin
Lif içeriği yüksek besinler sindirim sistemi sağlığı için önemlidir. Lif, bağırsaklarda emilmez. Su tutar ve bağırsaklarda hacim kaplar.
- Ispanak, prasa, lahana veya brokoli gibi sebzeler
- Mercimek ve fasulye gibi tahıllar
- Elma, armut ve çilek gibi meyveler
- Tam tahıllı gevrekler
Yeni yürüyen ortalama bir çocuk çok hareketlidir ve yüksek enerji ihtiyacını sağlıklı şekilde karşılaması gerekir. Yürüyen, zıplayan veya koşan çok hareketli bir çocuk her acıktığında öğün veya atıştırmalık olarak yüksek miktarda karbonhidrat tüketirse, bağırsakları sulu ishale yatkın hale gelir.
Süt, avokado, zeytinyağı veya yumurta gibi sağlıklı yağ kaynakları büyüme çağında olan çocuğunuzun ihtiyaç duyduğu enerjiyi karşılamasına yardım eder.
Probiyotik deneyin
Probiyotikler, sağlığımız özellikle de sindirim sistemi sağlığımız için faydalı olan bakterilerdir. İshal ya da kabızlık probiyotik yetersizliğine işaret eder. Probiyotikler akut sulu ishal veya antibiyotik kullanımına bağlı yan etki olarak ortaya çıkan ishale iyi gelebilir.
Probiyotiklerin ishali tedavi edebileceklerine dair kesin kanıtlar yok. Bununla birlikte sindirim sistemi sağlığını olumlu yönde etkilediği biliniyor.
Mayalanmış besinler genel olarak probiyotiktir. Ev yapımı yoğurt veya ev yapımı turşular probiyotik etki gösterir. Probiyotik en çok nelerde bulunur (1, 2):
- Yoğurt
- Kefir
- Turşu
- Tarhana
- Boza
- Şıra
- Kambucha çayı
- Peynir
- Sirke
Probiyotikler eczaneler, mağazalar veya çevrimiçi alışveriş sitelerinden temin edilebilir.
Probiyotikler Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Yukarıda bahsettiğimiz tüm çözüm önerilerini uyguladıysanız ve çocuğunuz gülüyor, hareket ediyor, eğleniyor ve oyun oynamaya devam ediyorsa muhtemelen endişelenmenize gerek yoktur.
Yüksek ateş veya halsizlik gibi başka hastalık belirtilerinin eşlik etmediği ishal, ebeveyn veya çocuğun temizliğini yapması gereken kişi için rahatsız edici bir sorun haline gelebilir. Ancak bu rahatsız edici durumun da, diş çıkarma veya parmak emme gibi geçici bir durum olacağını düşünün.
Taze sebze ve meyvelerle, probiyotiklerle ve antienflamatuar besinlerle çocuğunuzu beslemeye devam edin. Tuvalet eğitimi hala önemli. Herhangi bir sağlık sorunu fark ederseniz sağlık profesyonelinize danışın.