Erkeklerde İdrar Yaparken Yanma ve Ağrı

Erkeklerde idrar yaparken yanma ve ağrının idrar yolu enfeksiyonu, gonore, mesane iltihabı, prostat iltihabı, böbrek taşları, böbreklerin enfekte olması, mesane tümörü… gibi birçok hastalık ile ilişkilidir.

Nedenleri

İdrar yolu enfeksiyonu

İdrar yolu enfeksiyonu, idrar yaparken yanma hissine neden olan yaygın hastalıklardandır. Bu hastalıkların en sık nedeni cilt üzerinde doğal olarak bulunan E.coli ismindeki bakterinin penis ucundan içeri girerek enfeksiyon oluşturmasıdır.

E.coli‘nin birçok türü vardır. İnsan ve hayvan bağırsaklarında doğal olarak bulunur. Dışkıya çıkabilir. E.coli bakterisi vücutta selülozun parçalanmasına ve K vitamininin emilimine yardımcı olmaktadır.

Ancak bazı E.coli çeşitleri oldukça zararlıdır. E. coli O157:H7 çeşidi bilinen en zararlısıdır. Boşaltım sistemi içerisinde herhangi bir yere tutunarak enfeksiyon oluşturma potansiyeli taşır.

Bol bol su içmek ve bol bol idrar yapmak, bu mikrobun penis ucundan içeriye girişine engel olabilir.

Cinsel ilişkiye girmeden hemen önce ya da havuza girmeden hemen önce idrar yapmak bir çeşit temizlik yaparak sizdeki hastalığı başkalarına bulaştırmanıza engel olabilir.

Aynı şekilde, cinsel ilişkiden hemen sonra ve havuzdan çıktıktan hemen sonra idrar yapmak sizi başkalarından bulaşabilecek mikroplardan korur.

İdrar Yolu Enfeksiyonu

Gonore (bel soğukluğu)

Neisseria Gonorrhoeae adındaki bir bakteri size bulaştıktan sonra sessiz kalabilir ya da size bulaştıktan 3 ila 6 gün sonra aşağıdaki belirtilere neden olabilir:

• İdrar yaparken yanma ve ağrı hissi
• Normalden daha sık idrara gitme (pollaküri)
• Penisten iltihaplı akıntı gelmesi, bu akıntı sarımtırak ve nispeten koyu kıvamlıdır.
• boğaz ağrısı (farenjit)

Bel soğukluğu (gonore)

Böbrek taşı

Böbrekler kandan gelen atıkları süzerken, idrar oluştururlar. Bazen, idrardaki tuzlar ve diğer mineraller birbirlerine yapışarak küçük böbrek taşlarını oluştururlar.

İdrar yaparken yanma ve ağrı hissine eşlik eden sırt, karın veya kasıkta şiddetli ağrı böbrek taşlarına işaret eder.

Küçük böbrek taşları boşaltım sistemi boyunca penis ucuna doğru hareket ederken ağrı hissine neden olabilir. Boşaltım sisteminin iç astarı hasar görürse ağrı hissine ek olarak idrarda kan görülebilir.

Böbrek Taşları

Erkeklerde idrar yaparken yanma ve ağrıya neden olan başka hastalıklar da vardır. Bazıları:

• Üretrit: Mesanedeki idrarın boşaltılmasını sağlayan ve bir kısmı penis içinden geçen hortum benzeri kanalın enfeksiyonudur. İdrar yaparken ağrı ve yanma ön plandadır.
• Prostatit (prostat enfeksiyonu): Prostatit, erkeklerde idrar yanmasına neden olabilir.
• Sistit (mesane enfeksiyonu): Ateş genellikle olmaz veya çok hafiftir. İdrar yaparken yanma, ağrı ve sık sık idrara çıkma ön plandadır. İdrara geçen neredeyse tüm antibiyotikler akut sistit tedavisinde etkilidir. Sistit hakkında daha fazla bilgi alın.
• Böbrek enfeksiyonları: İdrar yanmasına genellikle yüksek ateş, bulantı, kusma ve böğürde ağrı eşlik eder. Normal idrar kesesi enfeksiyonuna göre daha ateşli ve ağır bir durumdur.
• Cinsel yolla bulaşan hastalıklar: Bel soğukluğu (gonore), genital herpes ve klamidya enfeksiyonları idrarda yanma ve ağrıya neden olabilirler.

Nasıl korunabilirim?

Penis korur

Uzun üretra (penis) enfeksiyondan korur. Bu nedenle idrar yaparken yanma hissi kadınlarda erkeklere nazaran daha fazla görülür.

Ayrıca çiftler cinsel ilişki esnasında birbirlerine virüs, bakteri ve mantar gibi bulaşıcı hastalıkları bulaştırırlar.

Genelde erkeklerde belirtiler daha geç far edilebilir. Bunun nedeni penis ucundan giren mikropların, mesane gibi idrarın durgun olduğu yerlere ulaşana kadar daha uzun zaman geçmesidir.

Çiftlerden birinin tedavi olması ise yeterli çözüm olamaz. Çiftlerden biri tedavi görürken diğeri her cinsel ilişki esnasında hastalık bulaştırmaya devam eder. Bu nedenle cinsel yolla bulaşan hastalıklar “eş tedavisi” denen bir yöntemle yani her iki kişi de tedavi alarak yapılır.

Birden fazla kişiyle cinsel ilişki yaşayanlarda ise cinsel temas kurulan herkesin tedavi edilmesi gerekebilir. Burada ilişki tarihleri ve sırası önemlidir. Doktorunuz hastalığınıza göre önceki ve sonraki partnerlerinize tedavi verebilir.

Erkek üretrası yaklaşık 18-20 cm kadardır. Kadın üretrası ise yaklaşık 4 cm kadardır. Erkekler penis ve daha uzun bir üretraya sahip olduklarından, idrar yolu enfeksiyonu daha geç belirti verebilir ve sessiz kalabilir.

Bol su için

İdrar yolları enfeksiyonundan korunmanın basit bir yolu bol su içmektir. İçilen su miktarı arttıkça sistemden boşalan idrar miktarı ve idrar akım kuvveti artacak ve mikrobun içeriye doğru ilerlemesine mani olacaktır.

Benzer şekilde, cinsel ilişki sonrası beklemeden idrar yapmak partnerinizden aldığınız mikrobun idrar akım kuvvetiyle dışarıya atılmasını sağlayacaktır ve sağlığınız için koruyucudur. 

Aynı şekilde cinsel ilişki öncesi idrar yapmakta idrar akımı kuvvetiyle basit bir temizlik yaparak partnerinizi korumanızı sağlar.

Nasıl ki kirli bir hortumu temizlemek için, içinden su geçiririz, aynı şekilde üretra da idrarınızın geçişiyle temizlenecektir.

Sonda ve böbrek taşı

Üriner sistemde enfeksiyon hastalığı gelişebilmesi için mikrobun tutunacağı bir bölgeye ihtiyacı vardır. Üriner sistemin doğal yapısı mikropların tutunmasını engeller ve hastalığın içeriye (böbreklere) doğru yayılmasını önler.

Üretra; içerisinden belli bir hız ve debide idrar geçen hortum gibi bir yapıya sahiptir. Üretra içerisinden dışarıya doğru akan idrarın akım gücü, mikrobun akıma ters yönde ilerleyerek iç tarafa yani mesaneye ulaşmasını önleyecektir.

Bu nedenle daha önce taş düşürmemiş, idrar yolu enfeksiyonu geçirmemiş, boşaltım sisteminin iç astarı tahriş olmamış sağlam ve uzun bir erkek üretrası idrar yolu enfeksiyonundan korur. 

Daha önce sonda takıldıysa veya idrar yolu enfekte olduysa boşaltım sisteminin iç yüzeyi tahriş olmuş ve hastalığa daha yatkın hale gelmiş olabilir.

Sonda takılacaksa bol miktarda kayganlaştırıcı kullanılması ve idrar yolu enfeksiyonlarından korunmaya çalışmak sonraki idrar yolu enfeksiyonlarından da korunmanıza yardımcı olur.

Mesane, prostat ve böbrek pelvislerinde idrar akımı daha azdır. Bu nedenle mikrop idrar akımının daha az olduğu mesane, prostat ve böbrek pelvislerinde daha kolay ürer ve enfeksiyon oluşturur.

Böbrek taşı ya da kum düşürmek, daha önceden geçirilmiş idrar yolu enfeksiyonu, bazı kemoterapi ilaçları ve sonda takmak gibi müdahaleler idrar yollarını tahriş edecektir ve idrar yolları enfeksiyonuna daha yatkın hale getirecektir.

Ne zaman doktora gitmeliyim?

İdrar yaparken yanma ve ağrı ile sık sık idrara çıkma gibi belirtileriniz varsa aile hekiminize danışabilirsiniz. Bu belirtilere aşağıdakiler de eşlik ederse doktorunuz sizi bir Üroloji uzmanına yönlendirebilir:

• Kum veya taş düşürmek
• Yüksek ateş
• İdrarda kan görülmesi
• Böğür ağrısı
• Tedaviye rağmen devam eden yanma hissi

Hangi doktora randevu almalıyım?

• Yeni başlayan idrar yaparken peniste yanma ve ağrı şikayetiniz varsa: Aile hekimine
• 24 saatten daha uzun süren idrar yaparken peniste yanma ve ağrı ile birlikte penis ucunda sarımtırak akıntı var ise, bel soğukluğu geçiriyor olabilirsiniz: Aile hekiminize veya Üroloji hekimine
• Kum veya taş düşürüyorsanız ve ateşiniz yükseliyorsa: Üroloji hekimine
• İdrar yaparken kan geliyorsa: Üroloji hekimine
• İdrar yaparken peniste yanma ve ağrı hissi ile beraber ateş, titreme, sırt ağrısı, karın ağrısı veya kusma görülüyorsa üriner sistem enfeksiyonunun böbrekleri etkilediğinden şüphelenilir. Ciddi bir durumdur. Bu durumda: Üroloji hekimine
• Penis etrafında kaşıntı, akıntı, renk değişikliği veya kötü koku gibi şikayetleriniz var ise: Üroloji hekimine

Tedavi

Üriner sistem enfeksiyonlarının tedavisi antibiyotik tedavisidir. Üriner sistem enfeksiyonlarının en sık nedeni (%60-90) E.coli ismindeki bakteridir. Bu nedenle verilecek antibiyotiğin E.coli bakterisine karşı etkili olması gerekmektedir.

Atibiyotik seçiminde ilk olarak trimethoprim-sulfamethoksazol veya siprofloksasin kullanılabilir.

Basit İYE‘ler için yaygın olarak önerilen ilaçlar şunlardır:

• Trimetoprim / sülfametoksazol (Bactrim, Metoprim, Sulfaprim Septra …)
• Fosfomisin (Monurol, Uromisin, Uroday …)
• Nitrofurantoin (Uriseptin, Piyeloseptyl, Macrodantin, Macrobid …)
• Sefaleksin (Sef, Maksipor, Bilfasin, Keflex)
• Seftriakson (Forsef, Cefaday, Triaxon …)

Antibiyotik kullandıktan sonra İYE belirtileriniz 2-3 günde kaybolabilir. Ancak idrar yollarınızda bakterilerin tamamen temizlenmesi ve İYE’nin tekrarlamaması içi reçetenizdeki antibiyotikleri tamamen doktorunuzun reçete ettiği şekilde kullanın.

İdrar yolları su kanallarına sahip bir havuz gibidir ve kıyıda köşede belirti vermeyen bakteriler kalmaması için antibiyotik tedavinizi yarım bırakmayın!

Doktorunuz ayrıca idrar yaparken yanma ve ağrı hissini hafifletmek için mesanenizi ve üretranınızı uyuşturan bir ağrı kesici ilaç (analjezik) reçete edebilir, ancak ağrı genellikle bir antibiyotiğe başladıktan hemen sonra rahatlar. İyi haber, ağrılarınız hafiflediğinde ağrı kesicilerinizi kullanmayı bırakabilirsiniz.

Taş düşürme veya kum dökme gibi bir durumdan kaynaklı idrar yanmasının tam olarak iyileşmesi için bol su içmek ve hareketli olmak gerekmektedir. Kum tamamen dökülmeden, taş düşmeden veya cerrahi operasyon ile taş alınmadan idrar yaparken peniste yanma ve ağrı geçmeyebilir.

İdrar yaparken peniste yanma ve ağrıyla beraber cinsel organınızda akıntı veya kaşıntı varsa mutlaka doktorunuza belirtiniz.